Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu (BEDK) Kararları

Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan bilgi edinme başvurularına ilişkin ret kararlarına yapılan itirazları değerlendiren kuruldur. Bu yazıda itiraz üzerine verilen kararlara değinilmiştir.

Yazı İçeriği

Genel Olarak BEDK Başvuruları

BEDK’ye itiraz hakkının doğması için, öncelikle ilgili kuruma başvuru yapılmalıdır. Yani bilginin temin edilmesi için doğrudan BEDK’ye başvurulmaz.

“…4982 sayılı Kanunun başvuru usulünü düzenleyen 6 ncı maddesi; “Bilgi edinme başvurusu, başvuru sahibinin adı ve soyadı, imzası, oturma yeri veya iş adresini, başvuru sahibi tüzel kişi ise tüzel kişinin unvanı ve adresi ile yetkili kişinin imzasını ve yetki belgesini içeren dilekçe ile istenen bilgi veya belgenin bulunduğu kurum veya kuruluşa yapılır.” hükmünü amirdir. Dolayısıyla, 4982 sayılı Kanun uyarınca bilgi edinme başvurularının, bahsi geçen Kanun kapsamındaki kurum veya kuruşlara yapılması gerekmektedir. Bu açıdan, başvuru sahibinin başvurusunu doğrudan ‘Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna’ hitaplı olarak yapmış olması nedeniyle, mevzuat uyarınca geçerli bir itiraz başvurusu olarak değerlendirilemeyeceğinden başvurusunun usulden reddine…” BEDK 2019/103 K.

İlgili kurumun cevap vermek için 15 iş günü süresi vardır. Eğer bilgi alma talebi reddedilirse de, 15 gün içinde BEDK’ye itiraz edilebilir. Kurul, 30 gün içinde kararını verecektir. Bu itirazın aynı zamanda idari yargıya başvurma süresini de durduracağını belirtmemiz gerekir.

4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’na ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.

İtiraz üzerine verilen kabul kararları incelendiğinde, bilgi alma talepleri kamuya açık olmayan bilgilere ilişkin olsa da ve doğrudan başvurucunun kendisiyle ilgili bir bilgi ve belge söz konusu olmasa da, haklı bir gerekçe varsa taleplerin kabul edilebildiği görülmektedir.

Disiplin Soruşturmasına İlişkin Bilgi ve Belgeler

BEDK, kişinin kendisiyle ilgili yürütülen derdest disiplin dosyasına ilişkin bilgi ve belgeleri görme isteğine ilişkin itirazını, Yönetmeliğin 12. maddesi kapsamında olduğu gerekçesiyle reddetmiştir.

“…Mezkur bilgi edinme talebinin (2) numaralı bölümünde yer alan soruşturma dosyası ile ilgili bilgi ve belge talebinin; soruşturmanın devam ettiği ve bu aşamada soruşturma ile ilgili bilgi ve belgelerin verilemeyeceği, bu doğrultuda ilgili kurumun cevabının yerinde olduğu…” BEDK 2022/341 K.

Disiplin soruşturmasına ilişkin belgeler şikayetçisiyle de paylaşılmamaktadır.

“…*** tarafından 27/12/2021 tarihli başvurusuyla *** Üniversitesi Rektörlüğü Personel Daire Başkanlığı’ndan özetle; “*** ve *** hakkındaki şikayetiyle ilgili olarak *** müracaat etmeyi düşündüğünden, 1-Dosyada yer alan kamera kayıtlarının bir örneğinin tarafına verilmesi, 2-Soruşturma sonucu hakkında tarafına bilgi verilmesi” talep edilmiştir… a başvuru sahibinin taleplerinin başvuru sahibi açısından 4982 sayılı Kanunda düzenlenen istisnalar kapsamında bulunduğu değerlendirildiğinden, taleplerinin anılan Kanunun “İdarî soruşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler” başlıklı 19 uncu ve “Özel hayatın gizliliği” başlıklı 21 inci maddeleri ile Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik’in “İdarî soruşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler” başlıklı 30 uncu ve “Özel hayatın gizliliği” başlıklı 32 inci maddesi uyarınca karşılanamayacağından itirazının reddedildiğinin başvuru sahibine bildirilmesine…” BEDK 2022/160 K.

Fakat başka bir kararda şikayetçinin idari soruşturma sonucundaki gerekçeli kararın verilmesini istemesi, belge karartıldığı müddetçe uygun bulunmuştur.

“…,……………. 09/12/2019 tarihli dilekçesiyle …………… Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’ne yaptığı başvurusunda özetle; 30/04/2019 tarihinde aracını park ettiği sırada orada görevli polis memurunun şahsına karşı yetkisini ve nüfuzunu aşacak şekilde davranışta bulunduğunu, bu davranış neticesinde darp raporu aldığını, gereğinin yapılmasını ilgili kurumdan talep ettiğini, polis memuru hakkında disiplin suçunun sübuta ermediği gerekçesiyle Valilik Makamının oluruyla 2019/19 sayılı dosyanın işlemden kaldırıldığının tarafına bildirildiğini ancak gerekçeli kararın tarafına verilmediğini beyan ederek söz konusu kararın tarafına verilmesini talep etmiştir…. 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun ‘Bilgi verme yükümlülüğü’ başlıklı 5 inci maddesindeki ‘Kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere, gerekli idarî ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdürler. Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.’ Hükmü uyarınca başvuru sahibinin ‘‘disiplin cezası verilmesine yer olmadığına dair gerekçeli ‘Valilik Kararının’ üçüncü kişilere ait bilgilerin karartılarak tarafına verilmesi’’ talebi yönünden ise kabul edildiğinin, taraflara bildirilmesine…” BEDK 2020/227 K.

Kişinin Kendi Dilekçesinin Örneğini İstemesi

Disiplin soruşturmasına ilişkin olsa bile, kişinin kendi imzaladığı bir dilekçe söz konusuysa örneğini alabilmelidir.

“…………………. 22/03/2021 tarihinde CİMER aracılığıyla …………. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne başvurarak; 1. 09/03/2021 tarihinde …………. İlkokulu Müdürlüğü’ne vermiş olduğu İstiklal Marşının Kabulü ve Mehmet Akif Ersoy’u Anma Günü programı içerikli dilekçenin (1 Sayfa), eklerinin (6 sayfa) onaylı bir kopyasının ve dilekçenin alındı belgesinin, 2. 15/03/2021 tarihinde ……………… İlkokulu Müdürlüğü’ne vermiş olduğu, muhakkiklerce yürütülen inceleme/soruşturma ile ilgili ek ifade verme talebi içerikli dilekçesinin onaylı bir kopyasının ve dilekçenin alındı belgesinin, tarafına verilmesini talep etmiştir… itirazın kabul edildiğinin ……………. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bildirilmesine…” BEDK 2021/633 K.

Özel Tüzel Kişilerin Kanun Kapsamında Olmaması

Bilgi Edinme Hakkı Kanunu m. 2, kanun kapsamının kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerine ilişkin olduğunu belirtmiştir. Dolayısıyla özel hukuk tüzel kişilerinin tuttuğu bilgiler bu kanun kapsamında yer almaktadır.

“… 4982 sayılı Kanun kapsamında ancak kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından bilgi ve belge talep edilebilecektir. Kendisinden bilgi edinme başvurusu ile bilgi ve belge talebinde bulunulan *** A.Ş’nden istenilen bilginin kanun kapsamına girmediği anlaşılmıştır…” BEDK 2022/247 K.

Özel Hayata İlişkin Bilgi Alma Talepleri

“… ***, 15/12/2021 tarihli CİMER başvurusuyla *** Üniversitesi Rektörlüğü’nden özetle; üniversite bünyesinde görev yapan *** isimli öğretim üyesinin göreve başladığı günden bugüne kadar yurtiçi veya yurtdışında hangi kurumlarda, hangi tarihler arasında görev yaptığı ve bu ülkelerin ve kurumların isimleri ile adı geçen öğretim üyesinin 15 Mayıs 2015 tarihinden bu yana FETÖ ile irtibatlı/iltisaklı olup olmadığına ilişkin herhangi bir inceleme, soruşturma, açığa alma vb. bir işlemin gerçekleşip gerçekleşmediği bilgisinin tarafına verilmesini talep etmiştir… Başvuru sahibinin itiraz dilekçesi ile eklerinin 4982 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde incelenmesi neticesinde, başvuru sahibi itirazına konu başvurusunda yer alan taleplerin özel hayatın gizliliği kapsamında olduğu ve anılan Kanunun “Özel hayatın gizliliği” başlıklı 21 inci maddesi uyarınca karşılanamayacağından itirazının reddedilmesi gerektiğinin uygun olacağı kararlaştırılmıştır…” BEDK 2022/166 K.

BEDK’nin Tavsiye ve Görüş Bildirmemesi

Kanunun 27. maddesinde, tavsiye ve mütalaa taleplerinin kanun kapsamı dışında olduğu belirtilmiştir.

“…İlgili kurumun görüş talepli yazısı incelendiğinde; Kurulumuzdan somut bir bilgi edinme başvurusuna ve mevzuatta açık şekilde yer alan düzenlemelere ilişkin görüş talebinde bulunulduğu, Kurulumuzun itirazen karşısına gelebilecek bilgi edinme başvurusu şeklindeki somut olaylara dair görüş bildirilmesi şeklinde bir uygulamasnıın olmadığı, ayrıca somut olaylara ilişkin görüş bildirilmesinin Kurulumuz açısından ihsas-ı rey anlamına geleceği…” BEDK 2022/138 K.

Emniyetten İstenen Bilgi ve Belgeler

Trafik Kazası Görüntüsünün Emniyetten İstenmesi

“…Başvuru sahibinin itiraz dilekçesi ile eklerinin incelenmesi neticesinde başvuru sahibinin talebinin trafikte karışmış olduğu maddi hasarlı trafik kazasına ilişkin görüntülere yönelik olduğu görülmüş olup kaza anına ait görüntülerin araçların kusur durumunun tespitinde önem arz ettiği hususu dikkate alındığında mezkur talebin başvuru sahibi açısından 4982 sayılı Kanunda düzenlenen istisna hükümleri kapsamında kalmadığı değerlendirildiğinden, 4982 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uyarınca karşılanması ve kendi aracı ile ilgili talep ettiği görüntülerin başvuru sahibine verilmesi gerektiğinin …………… İl Emniyet Müdürlüğüne bildirilmesine…” BEDK 2022/129 K.

Trafik Cezasına İlişkin Kanıtlayıcı Belgelerin Emniyetten İstenmesi

Kişiler, kendilerine kesilen trafik cezalarına ilişkin kanıtlayıcı belgelerin taraflarına verilmesini bilgi alma hakkı kapsamında isteyebilmektedir.

“…başvuru sahibinin aracına kesilen cezanın kanıtlayıcı belgelerinin tarafına verilmesi talebinin ilgili idarenin kayıtlarında mevcut olması halinde ilgiliye verilmesinin demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak bilgi edinme hakkının kullanımı kapsamında olduğu değerlendirildiğinden anılan Kanunun “Bilgi verme yükümlülüğü” başlıklı 5. maddesi kapsamında karşılanması için *** İl Emniyet Müdürlüğüne bildirilmesine…” BEDK 2022/108 K.

BEDK, dron kayıtlarına dayalı kesilen trafik cezalarında görüntülerin alınmasında da benzer görüştedir.

“………………… CİMER aracılığıyla İçişleri Bakanlığına yapmış olduğu 04/04/2021 tarihli ve …………… sayılı başvurusunda, Dron kayıtlarıyla yapılan trafik uygulamasında …… plakalı aracına idari para cezası uygulandığını belirterek Dron kayıtlarının bir örneğinin tarafına verilmesini talep etmiştir… kural ihlali tespitine ilişkin Dron kayıtlarının, üçüncü kişilere ait görüntüler karartılmak suretiyle başvuru sahibine verilmesi gerektiğinin …….. İl Emniyet Müdürlüğüne bildirilmesine…” BEDK 2021/728 K.

Belediyenin Kadro Açılmasına İlişkin Duyuru Yapıp Yapmadığının Bildirilmesi

“……….. Defterdarlığında muhasebe denetmeni olarak görev yapmakta olan ….., 25/11/2021 tarihli başvurusu ile ….. Belediye Başkanlığına başvurarak 2009 yılından beri müfettiş kadrosuna atanabilmek için ilan takip ettiğini, haricen Kasım 2021 tarihinde müfettiş kadrosuna naklen atama yapıldığını öğrendiğini bildirerek bu atamaya ilişkin kriterleri ve duyuru yapılıp yapılmadığını sormuştur… Başvuru sahibinin itiraz dilekçesi ile eklerinin incelenmesi neticesinde; talep edilen bilgilerin, başvuru sahibi açısından 4982 sayılı Kanunda düzenlenen istisnalar kapsamında bulunmadığı değerlendirildiğinden, anılan Kanunun “Bilgi verme yükümlülüğü” başlıklı 5. maddesi kapsamında karşılanması gerektiği değerlendirilmiştir…” BEDK 2021/1526 K.

Maaş Bordrolarının Verilmesi

“…Mezkur itiraz dilekçesi ve ekleri 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde incelenmesi neticesinde; başvuru sahibinin, 2020 yılı Temmuz, Ağustos, Eylül aylarına ilişkin maaş bordrolarının düzenlenerek tarafına gönderilmesini talebinin demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak bilgi edinme hakkının kullanımı kapsamında olduğu ve 4982 sayılı Kanunun dördüncü bölümünde “Bilgi Edinme Hakkının Sınırları” başlığı altında istisna olarak belirtilen bilgi ve belgelere yönelik olmadığı değerlendirildiğinden anılan Kanunun “Bilgi verme yükümlülüğü” başlıklı 5. maddesi kapsamında karşılanması için ilgili kuruma bildirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir…” BEDK 2021/1564 K.

Bankadan Neden Bloke Konduğuna Dair Bilgi İstenmesi

“……………………… 03/06/2021 tarihli dilekçesiyle ……… Bankası A.Ş.’ye başvurarak, banka nezdinde bulunan emekli maaşı hesabına bloke konulduğunu, blokenin ve para çekememesinin dayanağını ve sebebini öğrenmek istediğini belirterek, blokeye sebep olan bilgi ve belgelerin bildirilmesini talep etmiştir…” BEDK 2021/1062 K.

Jüri Mülakatlarına İlişkin Bilgi ve Belgeler

BEDK, jüri değerlendirme raporlarının bir gözetmen eşliğinde incelenmesinin uygun kabul edilebileceği görüşündedir.

“…………………….. 27/07/2021 tarihli dilekçesiyle ……………… Üniversitesi Rektörlüğü ……… Adalet Meslek Yüksekokulu Müdürlüğüne başvurarak, Müdürlüğün Adalet Programı Dr. Öğretim üyeliği kadrosuna başvuru yaptığını ancak kendisinin yerine diğer adayın atanmasının uygun görüldüğünü belirterek, bahse konu jüri değerlendirme raporlarını görmeyi talep etmiştir… itiraza konu talebinin 4982 sayılı Kanunda düzenlenen istisna hükümleri kapsamında kalmadığı değerlendirildiğinden, 4982 sayılı Kanunun 5 ve 10 uncu maddeleri uyarınca, bir gözetmen eşliğinde başvuru sahibinin jüri değerlendirme raporlarını incelemesine olanak sağlanarak mezkur talebin karşılanması gerektiği değerlendirilmiştir…” BEDK 2021/1063 K. (Benzer şekilde: BEDK 2021/812 K.)

Jüri üyelerinin ad ve soyadları ile akademik unvanlarının da bilgi almak isteyenle paylaşılabileceği belirtilmektedir.

“…,………………. 04/01/2021 tarihinde CİMER aracılığıyla ……………….. Üniversitesi Rektörlüğü’ne başvurarak, Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Bölümü Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi unvanlı kadroya başvuruda bulunduğunu, sözlü sınava girip elendiğini beyan ederek; sözlü sınavı yapan jüri üyelerinin adı, soyadı ve akademik unvanlarının tarafına bildirilmesini talep etmiştir… başvuru sahibinin talebine verilen cevabın 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve ilgili Yönetmeliğinin hükümlerine uygun olmadığı değerlendirilmiş olup itirazın kabul edildiğinin …………………….. Üniversitesi Rektörlüğü’ne bildirilmesine…” BEDK 2021/658 K.

Sınav Puanı ve Sıralaması ile Taban Puanın Bildirilmesi

“…Bahse konu sınavda aldığı puanın, sıralamasının ve sınavın başarı taban puanı ile sıralamasının başvuru sahibine bildirilmesi gerektiğinin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığına bildirilmesine…” BEDK 2021/822 K.

Sınav Soru ve Cevaplarının Gösterilmesi

Bilgi Edinme Değerlendirilme Kurulu, sınav soruları üzerinde telif hakkı söz konusu olabileceğinden, bunların gözetim eşliğinde gösterilebileceği kanaatindedir.

“…………….18/03/2021 tarihinde CİMER aracılığıyla ……..Üniversitesi Rektörlüğü ………Fakültesi Dekanlığına yapmış olduğu başvuru ile, ………..Fakültesi Adalet Bölümü 1.sınıf öğrencisi olduğunu belirterek, İdare Hukuku dersi ilk dönem final sınav soru ve cevaplarının tarafına verilmesi talebinde bulunmuştur… sınavlarda 4982 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinde belirtilen özel erişim usullerinin geçerli olabileceği, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa göre sınav soruları üzerinde telif hakkı bulunan Kurumun bu hakkının, eser sahibinin rızası dışında eserin çoğaltılması ve yayılmasının yasaklanmasını içerdiğinden, başvuru sahibine ait sınav kâğıdı ve sınava ait cevap anahtarının başvuru sahibi açısından özel erişim usulü çerçevesinde gözetmen/rehber eşliğinde yerinde inceleme yaptırılmak suretiyle talebin karşılanması gerektiğinin ………. Üniversitesi Rektörlüğü ……. Öğretim Fakültesi Dekanlığına bildirilmesine…” BEDK 2021/666 K. (Benzer şekilde bir karar Adalet Bakanlığı’nın Arabulucuk Sınavına ilişkin verilmiştir: BEDK 2020/219 K.)

Şirket İsim ve Adreslerinin Ticaret Odasından İstenmesi

Sayısal Verilerin Kişisel Veri Sayılmayacağı

“………….. 24/06/2021 tarihli CİMER başvurusu ile ……. Ticaret İl Müdürlüğüne başvurarak, telefonuna gelen reklam mesajları nedeniyle rahatsız olduğunu, bu konuda daha önce Kurumlarına şikayeti bulunduğunu belirterek bu firmalar hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurumuna başvurabilmek için firma ad adres bilgilerinin tarafına iletilmesini talep etmiştir… Başvuranın söz konusu hastanede yoğun bakım ünitesinde görev yapması hasebiyle ve ayrıca talep edilen bilgilerin sayısal veri olması nedeniyle söz konusu bilgilerin kişisel veri veya özel hayatın gizliliği kapsamında değerlendirilemeyeceğinden itirazın kabul edildiğinin …………….. Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimliğine bildirilmesine…” BEDK 2021/1027 K.

Müntehir Polis Memuru Yakınının Emniyetten İlgili Belgeleri İstenemesi

“……….Emniyet Müdürlüğü …… İlçe Emniyet Müdürlüğü emrinde görevli iken ateşli silahla intihara teşebbüs eden ve tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybeden müntehir polis memurunun annesi ………..vekili Av. ……….04/06/2021 tarihli dilekçesi ile …………Valiliği İl Emniyet Müdürlüğüne başvurarak; 1-Müteveffanın her kademede tutulan personel sicil ve özlük dosyası, 2-Ölümü hakkında yürütülen idari soruşturma dosyası, 3-Müteveffanın kendisinin şikayet dilekçesi var ise bunları, 4-İstanbul İline tayin evrakları, 5-Varsa disiplinsizliğine dair tutanakları, 6-Daha önce yapılmış disiplin soruşturması varsa buna ilişkin evrakı, 7-Sağlık kayıtlarını, 8-Mesleğe kabul aşamasında tabi tutulduğu psikolojik değerlendirme test ve sonuçlarına ilişkin evrakları, Talep etmiştir… Başvuru sahibinin itirazına konu talebinin aşağıda belirtilen hususlara riayet edilerek şu şekilde verilmesi gerektiğinin; (a) özel hayatın korunmasına riayet edilerek, (b) üçüncü şahıslara ait kimlik bilgileri ile kimliklerinin tespitine imkan veren her türlü bilgi ve ifade karartılarak, (c) ifade tutanakları ile tanık ifadelerini içeren kısımlar çıkartılmak suretiyle, (d) emniyet faaliyetlerini zafiyete uğratmayacak şekilde (e) gizlilik içeren bilgiler karartılarak başvuru sahibine gönderilmesi gerektiğinin ve itirazının iş bu kısmının KABULÜNE karar verildiğinin …….. Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’ne bildirilmesine…” BEDK 2021/959 K.

Yarışmaya Katılan Kulüp İsimlerinin Kamuya Açık Olması

Spor federasyonlarının düzenlediği yarışmalara katılan kulüp isimlerinin, kamuya açık olmaları sebebiyle bilgi almak isteyene verilebileceği belirtilmiştir.

“…Başvuru sahibine ilgili kurumca verilen cevapta her ne kadar talep edilen bilgilerin kurumsal özel bilgiler olduğu ifade edilmiş olsa da söz konusu şampiyonaların aleni ve kamuoyuna açık bir şekilde yapıldığı ve katılan kulüplerin isimlerinin de kurumsal özel bilgi olarak değerlendirilemeyeceği açık olup söz konusu talebin 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununda sayılan istisnalar kapsamına girmediği ve anılan Kanununun ‘‘Bilgi verme yükümlülüğü’’ başlıklı 5 inci maddesi uyarınca talebin karşılanması gerektiğinin Türkiye Karate Federasyonu Başkanlığına bildirilmesine…” BEDK 2021/847 K.

Kaymakamlığın Tecavüzün Men’i Şikayeti Soruşturması

“…………….. vekili Av. ……………… 06/04/2021 tarihinde ……….. Kaymakamlığına başvurarak; müvekkilinin zilyetliğinde bulunan taşınmaza yapılan tecavüzün men-i için yaptığı şikayet üzerine Kurum tarafından 3091 sayılı Kanun kapsamında soruşturma yapıldığını, mütecaviz, mütecaviz şahitleri, bilirkişi raporu ve müşteki ve mütecaviz arasında kira ilişkisi bulunduğu gerekçesi ile talebin reddine karar verilerek yargıya başvurma haklarının bulunduğunun bildirildiğini, ancak mütecavizin ifadesinde gösterdiği şahitlere, bu beyanlar doğrultusunda hazırlanan bilirkişi raporuna ve dosyaya nasıl bir kira sözleşmesi sunulduğuna ilişkin kendilerine hiçbir açıklama yapılmadığını, bilgi ve belge verilmediğini belirterek, karara karşı itiraz edebilmek için Avukatlık Kanununun 2 nci maddesi kapsamında dosyayı incelemesine izin verilmesini ve sunulan vekaletname karşısında dosyadan bir suret verilmesini talep etmiştir… mezkur talep karşılanarak, başvuru sahibinin ilgili dosyayı incelemesine imkan sağlanması ve ilgili dosyanın bir suretinin başvuru sahibine verilmesi gerektiğinin …………. Kaymakamlığına bildirilmesine…” BEDK 2021/703 K.

Özel Araştırma İsteyen Hususlar Hakkında Bilgi Verilmesi

4982 SK. m. 7/2 hükmüne göre, “Kurum ve kuruluşlar, ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analiz neticesinde oluşturulabilecek türden bir bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz cevap verebilirler.”

“………………………… Derneği adına yönetim kurulu üyesi …………. 09/01/2021 tarihinde CİMER aracılığıyla ……….. İl Emniyet Müdürlüğüne başvurarak, ………….. ili …. ilçesinde çocuk hakları alanında çalışma yürüttüklerinden bahisle, aşağıdaki sorularının cevaplandırılmasını ve talep ettiği bilgilerin taraflarına verilmesini talep etmiştir. “1) Yapacağımız çalışma için 2010-2020 yılları arasında ………………. ilçesinde kaç çocuk trafik kazası nedeniyle yaşamını kaybetmiştir? Çocukların yaşlarına ve cinsiyetlerine göre dağılımları nedir? Bu verilerin yıllara dağılımları nedir? 2) 2010-2020 yılları arasında …………………… ilçesinde kaç çocuk ……. nehrinde boğulma nedeniyle yaşamını kaybetmiştir? Yaş, cinsiyet ve yıllara göre dağılımları nelerdir? 3) 2010-2020 yılları arasında ……………… ilçesinde kaç çocuk trafik kazası nedeniyle yaralanmıştır ve kaç çocuk boğulma tehlikesi geçirerek tedavi altına alınmıştır? Çocukların yaşlarına ve cinsiyetlerine göre dağılımları nedir? Bu verilerin yıllara dağılımları nedir?”… 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun “İstenecek bilgi veya belgenin niteliği” başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrasına göre bilgi edinme başvurusu, başvurulan kurum ve kuruluşların ellerinde bulunan veya görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin olmalıdır. Ancak anılan maddenin ikinci fıkrası, kurum ve kuruluşların ellerinde bulunan veya görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin başvurularda dahi talep konusunun, ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analiz neticesinde oluşturulabilecek türden bir bilgi veya belgeye ilişkin olması durumunda bu başvurulara olumsuz cevap verilebileceğini düzenlemiştir. Bu doğrultuda, mezkur başvuruyla ………… İl Emniyet Müdürlüğünden talep edilen bilgilerin ayrı bir çalışma gerektirdiği, bu yönden ilgili Kurumun cevabının 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa uygun ve yerinde olduğu değerlendirildiğinden, itirazının reddedildiğinin başvuru sahibine bildirilmesine…” BEDK 2021/205 K.

Ölen Yakına İlişkin SGK Kaydının İstenmesi

“……………………………………………… vekili Av. ………………..…. 04/12/2020 tarihli dilekçesiyle Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına başvurarak; müvekkillerinin murisi ………………’ın …………. ili ……. ilçesinde …………………. A.Ş.’de işçi olarak çalışırken 11/07/2019 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle vefat ettiğini, meydana gelen maddi ve manevi zararın karşılanması talebiyle sigorta şirketine başvuru yaptıklarında, kendilerinden ‘SGK’dan hak sahiplerine peşin sermaye değerli gelir ve ölüm aylığı bağlanıp bağlanmadığına ilişkin bilgi ve belgeler ile SGK tarafından hazırlanan bilirkişi raporunun bir suretinin’ istendiğini belirterek, Tarafların kusur durumunu içeren tespit raporunun ve SGK’dan hak sahiplerine bağlanan peşin sermaye değerli gelir ve ölüm aylığına ilişkin belgelerin bir suretinin taraflarına verilmesini, aksi takdirde yasal dayanağının bildirilmesini talep etmiştir… Başvuru sahibinin itiraz dilekçesi ile eklerinin incelenmesi neticesinde; itiraza konu belgelerin, işveren tarafından yapılan işveren sorumluluk sigortası kapsamında, sigorta şirketi tarafından başvuru sahiplerine ödeme yapılabilmesi için temin edilmesi istenen belgeler olduğunun belirtildiği görülmüş olup, itiraza konu belgelerin başvuru sahiplerinin sigorta sözleşmesinden doğan haklarını kullanabilmeleri için gerekli olduğu ve bu açıdan itiraza konu talebin 4982 sayılı Kanunda düzenlenen istisna hükümleri kapsamında olmadığı değerlendirildiğinden, anılan mevzuat hükümleri uyarınca mezkur talebin karşılanması ve itiraza konu belgelerin, gizlilik içeren hususlar varsa çıkartılarak/karartılarak, başvuru sahiplerine gönderilmesi gerektiğinin ……. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü …….. Sosyal Güvenlik Merkezine bildirilmesine…” BEDK 2021/135 K.

Baraj Rezervuar Alanının Bildirilmesi

“… ……………….., ………………., ……………………, ………………. ve ……………… 04/11/2020 tarihli dilekçesiyle Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 24. Bölge Müdürlüğü’ne başvurarak Kars ili Sarıkamış İlçesi Karakurt köyünde yapılması planlanan Karakurt barajı ve HES tesisinin rezervuar alanının kaç kilometrekare olduğu hakkında bilgi talep etmiştir… Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 24. Bölge Müdürlüğü’nün 09/11/2020 tarihli cevabi yazısında söz konusu talebin 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun ‘‘Ticari Sır’’ başlıklı 23 inci maddesi kapsamında olduğundan bahisle başvuru reddedilmiştir… başvurucuların talebinin reddedilmesinin 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun ve ilgili Yönetmeliğinin hükümlerine uygun olmadığı değerlendirilmiş olup rezervuar alanının sadece kaç kilometrekare olduğu bilgisinin başvuru sahiplerine bildirilmesi gerektiğinin Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 24. Bölge Müdürlüğü’ne bildirilmesine…” BEDK 2021/19 K.

Kurum İçi Düzenlemelere İlişkin Bilgi Alma İstekleri

“…Kapalı Çarşı Esnaf Başkanı………….., 02/11/2020 tarihli dilekçesi ile ……….. Büyükşehir Belediye Başkanlığı Zabıta Daire Başkanlığı’na başvurarak işyerlerinin önünü ve vatandaşın geçişini kapatan, Kapalı Çarşının kimlik ve dokusuna uymadığını ve amacı dışında kiraya verildiğini belirttiği mısır tezgâhı ile ilgili olarak; 1-Mısır Tezgahı sahibi ……….. tarafından idareye verilen 05/08/2020 ile 01/10/2020 tarihli dilekçeler ile ……… ait olduğu iddia edilen mısır tezgahı için ilgili evrakların resmi ve örneklerini, Belediyece yapılan denetim sonucu tutulan tutanak bilgi notu ve görüş yazılarının örneğini 2-İşgaliye düzenleme yetkisinin Büyükşehir Belediyesine geçmiş olduğunu beyan ile 11/09/2014 tarih ve ……….. sayılı ……….. Belediyesi tarafından verilen işgaliye tesis edilmesine dair kararın onaylı örneğinin, Tarafına verilmesini talep etmiştir… Başvuru sahibinin itirazına konu (1) numaralı taleplerine ilişkin olarak başvuru sahibini doğrudan etkilemeyen kurum içi düzenleme niteliğini haiz olduğu değerlendirildiğinden, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun “Kurum içi düzenlemeler” başlıklı 25 inci maddesi “Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı dışındadır. Ancak, söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.” hükmü gereği itirazının iş bu kısmının reddedildiğinin başvuru sahibine bildirilmesine…” BEDK 2021/1796 K.

Hayvan Sahibinin Bulunması

Hayvan sahibine rücu etmek için kim olduğunun bilinmesine ihtiyaç varsa, buna ilişkin bilgi verilmesi talebi BEDK’ye göre kabul edilmelidir.

“………… Sigorta A.Ş. vekili Av………………. 11/03/2020 tarihli dilekçesiyle ………… İl Tarım ve Orman Müdürlüğüne başvurarak, 11/06/2019 tarihinde sürücü …………… sevk ve idaresindeki ….. plakalı aracın seyir halindeyken aniden önüne çıkan …….. küpe numaralı büyükbaş hayvana çarpması neticesinde tek taraflı maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini ve müvekkil sigorta şirketi tarafından zarar gören araç sahibinin zararının karşılandığını belirtmiş ve kazaya sebep olan büyükbaş hayvanın sahibine rücu talebinde bulunabilmek için “………… küpe nolu hayvan sahibinin isim ve T.C. kimlik numaralarının taraflarına bildirilmesini” talep etmiştir… Başvuru sahibinin itiraz dilekçesi ve eklerinin 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve anılan mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenmesi neticesinde, başvuru sahibinin talep ettiği bilgilerin dava açma hakkının kullanılabilmesi için gerekli olduğu ve talebin başvuru sahibi açısından 4982 sayılı Kanunun da düzenlenen istisnalar kapsamında olmadığı değerlendirildiğinden 4982 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin “Kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere, gerekli idarî ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdürler.” hükmü uyarınca ……………. küpe nolu hayvan sahibinin isminin ve T.C. kimlik numarasının başvuru sahibine bildirilmesi gerektiğinin ……. İl Tarım ve Orman Müdürlüğüne bildirilmesine…” BEDK 2020/746 K.

Genel ve Soyut Nitelikteki Bilgi Alma Talepleri

“… İtiraz konusu müracaatta yer alan ve “sözlü sınava ilişkin tüm bilgi ve belgeler’ şeklinde ifade edilen talebin, genel nitelikte olduğu değerlendirildiğinden, Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin “Başvuruların cevaplandırılması” başlıklı 18 inci maddesinin “… soyut ve genel nitelikteki başvurular işleme konulmaz ve durum başvuru sahibine bildirilir.” hükmü kapsamında olduğu…” BEDK 2020/95 K.

Yargılamaya İlişkin Bilgi ve Belgeler

Yargı organlarının sadece idari işlemleri kanun kapsamındadır. Yargısal faaliyetlere ilişkin yapılan bilgi alma itirazları ise BEDK tarafından reddedilmektedir.

“……………… 26/12/2019 tarihinde CİMER aracılığıyla yaptığı başvuruyla, eşinin yargılandığı davalar sonucu cezaevine girdiğinden bahisle farklı şehirlerde olan dosyalarının toplanmasını ve ……. 1. Asliye Ceza Mahkemesi, ………. 1. Asliye Ceza Mahkemesi ve ……… 7. Asliye Ceza Mahkemesi kararlarının incelemeye alınmasını talep etmiştir… yargı organlarının yargısal faaliyetlerine ilişkin bilgi ve belgelerin 4982 sayılı Kanunun kapsamına dâhil olmadığı ve yargı organlarının sadece bu organlarca tesis edilen idari işlem niteliğindeki faaliyetlerinin bilgi edinme hakkı kapsamı içerisinde olduğu değerlendirilmektedir. Dolayısıyla, itiraz başvurusuna konu talebin yargısal faaliyete ilişkin olduğunun değerlendirilmesi ve yargı organlarının 4982 sayılı Kanun kapsamında yer almaması nedeniyle itirazının reddedildiğinin başvuru sahibine bildirilmesine…” BEDK 2020/312 K.