EYT’lilerde Sigorta Girişinin Geç Yapılması: Hizmet Tespit Davası

2023 Ocak ayının ortalarında yürürlüğe girmesi beklenen yeni düzenleme uyarınca, sigorta girişi 8 Eylül 1999’dan önce olanlar aşağıdaki şartları sağladığı müddetçe emekli olabileceklerdir:

  • Kadınlar için 5 bin prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresi,
  • Erkekler için 5 bin prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi.

Peki işe başlangıç tarihi 8 Eylül 1999’dan önce olmasına rağmen sigorta girişi daha geç yapılmış olan kişi EYT düzenlemesi kapsamında emekli olabilecek midir? Hizmet tespit davası sayesinde bu soruya olumlu yanıt verebilmekteyiz. Ancak bu dava açılmadan önce bilinmesi gereken bazı hususlar vardır.

Sigorta Başlangıç Tarihinin Tespiti Davasında Hak Düşürücü Süre

Sigorta girişi (hizmet) tespit davalarında, kural olarak iş ilişkisinin sona erdiği yılın sonundan itibaren 5 yıllık hak düşürücü süre söz konusudur. Fakat bu süre, çalıştığı SGK’ye bildirilmeyenler için geçerlidir. İşe giriş bildirgesinden önceki ve sonraki kesintisiz çalışmalar için ise hak düşürücü süre işlememektedir.

  • “…Somut olayda, davacının kesintisiz çalışma iddiası bulunmaktadır. Ayrıca bordro tanıklarıda davacının kesintisiz çalıştığı yönünde beyanda bulundukları görülmektedir. Dolayısıyla çalışma kesintisiz ise, işe giriş bildirgesi sonradan verilmiş olsa bile hak düşürücü süre oluşmayacaktır. Bu nedenlerle çalışmanın kesintisiz olup olmadığı tespit edilmeden sonuca gidilmesi hatalı olmuştur…” Y. 21. Hukuk Dairesi 2014/21634 E. , 2015/15853 K.

Davadan Evvel SGK’ye Başvuru Şartı

İMK m. 4/1 hükmü uyarınca, sigorta başlangıç tarihinin tespiti konulu davalarda öncelikle SGK’ye başvuru yapılmalıdır. İlgili hüküm “zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talepleri hariç olmak üzere” diyerek aslında hizmet tespit davalarını hariç tutmuştur. Fakat buna rağmen Yargıtay, SPEK ve sigorta başlangıç tarihi tespiti konulu hizmet tespit davalarında bu müracaat şartını aramaktadır.

  • “…Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir… Mahkemece, davanın kabulü ile davacının sigorta başlangıç tarihinin 01/12/1989 olmak üzere 1 gün çalıştığının tespitine, karar verilmiştir… davacı tarafa 6100 sayılı HMK.’nun 115/2. maddesi uyarınca, 6552 sayılı Kanunun 64. maddesi ile 5521 sayılı Kanunun 7. maddesine üçüncü fıkra olarak eklenen düzenleme doğrultusunda, davaya konu istemi hakkında Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat etmesi ve bu müracaat hakkında anılan yasal düzenleme uyarınca Kurumun red iradesini gösterir işlem veya eyleminin olduğunun belgelenmesi için kesin süre ihtaratlı önel verilmeli, bu süre içerisinde dava şartı eksikliğinin tamamlanmaması halinde, dava, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddedilmeli, Kuruma müracaat ve müracaatın reddine dair Kurum işlem veya eylemine ilişkin dava şartının tamamlanması halinde ise davanın esasına girilerek, varılacak sonuca göre karar verilmelidir…” Y. 10. Hukuk Dairesi 2021/2534 E. , 2021/11933 K.

Bu karar karşı oy gerekçesinde hakı olarak eleştirilmiştir: “…zorunlu sigortalılık süresinin tespiti sadece hizmet tespitini içermez. Aynı zamanda sigorta başlangıç tarihinin tespitini de içerir. Bu yönü ile de kuruma başvuru şartını içermemektedir…”. Biz de karşı oy gerekçesine katılmaktayız.

Çalışılan İş Yerinin Kapanmış Olması

İşverenin artık faaliyet göstermiyor olması durumunda davalı taraf olarak husumetin yöneltilebilmesi için öncelikle işveren şirketin ihya edilmesi gerekebilecektir.

  • “…İlk derece mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre, davacı tarafından sicilden terkin edilen şirket aleyhine açılan hizmet tespiti davasının varlığına rağmen tasfiyesinin tamamlanıp şirketin terkin edildiği, tasfiyenin gerçek anlamda tamamlandığı ve tasfiyenin hukuken sonuçlandırıldığının kabul edilemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulü ile ticaret sicilden terkin edilen Tasfiye Halinde Refeks Dağıtım ve Kurye Hizmetleri A.Ş’nin TTK’nin 547. maddesi uyarınca yeniden ihyası ile ticaret siciline tesciline, önceki tasfiye memuru …’in görevinin aynen devamına, keyfiyetin ilan ve tesciline karar verilmiştir. Karara karşı, davalı tasfiye memuru vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur. … Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre, davacının … 7. İş Mahkemesinin 2016/125 esas sayılı dosyasında görülmekte olan davaya devam edilebilmesi için şirketin ihyasına karar verilmesini talep etmesine karşın ilk derece mahkemesinin talep dışına çıkarak dosya ile sınırlandırma yapmaksızın şirketin ihyasına karar verdiği, ihya kararının, yapılacak ek tasfiye işlemiyle sınırlandırılması gerektiği gerekçesiyle davalı Tasfiye Memuru vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, ilk derece mahkemesi kararının resen düzeltilerek esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına, Tasfiye Halinde Refeks Dağıtım Anonim Şirketi’nin tüzel kişiliğinin, … 7. İş Mahkemesinde görülmekte olan 2016/125 esas sayılı davanın görülüp sonuçlandırılması ve infazı işlemleriyle sınırlı olmak üzere ihyasına, önceki tasfiye memuru …’in tasfiye memuru olarak atanmasına, kararın tescil ve ilanına karar verilmiştir…ONANMASINA…” Y. 11. Hukuk Dairesi 2018/1054 E. , 2018/2621 K.

İhya davasıyla ilgili ayrıntılı bilgi için İhya Davası Ve Ek Tasfiye İçin Şirketin Yeniden Tescili başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Hizmet tespit davası ile ilgili daha detaylı bilgiler için şu yazımıza da göz atabilirsiniz: Hizmet Tespit Davası

İletişime Geç
Whatsapp'tan Yaz
Merhaba 👋
Okuduğunuz konuyla ilgili veya başka bir konuda danışmanlık ve vekillik hizmeti hakkında ayrıntılı bilgi almak için aşağıdaki butona basabilirsiniz.
Av. Oğuzhan Yazıcı | İstanbul