Mala Zarar Verme Suçu, Cezası & Mala Zarar Verene Tazminat Davası

Mala zarar verme suçu, başkasının eşyasına kasıtlı olarak zarar verme suretiyle işlenen suçtur. Bu suçun meydana gelmesi bakımından eşyanın taşınır veya taşınmaz mal olmasının bir önemi yoktur. Faile ayrıca hukuk davası açılarak tazminat talebinde de bulunulabilir. Tazminat davası hususuna yazımızın sonlarında değindik.

Yazı İçeriği

TCK 151 – Mala Zarar Verme Suçu ve Cezası

Malvarlığına karşı işlenen suçlar arasında tanımlanan bu suç, TCK m. 151’de düzenleme bulmuştur. İlgili hükme göre mala zarar verme suçunun cezası 4 aydan 3 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Maddenin ilk fıkrası şu şekildedir: ” Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanılamaz hale getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikayeti üzerine, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.”

Görüldüğü üzere suçun temel şeklinde adli para cezası bir seçenek yaptırım olarak öngörülmüştür. Dolayısıyla bir seneden uzun bir ceza söz konusu olsa bile adli para cezasına hükmedilmesi mümkündür.

Yargıtay’a göre yıkma yalnızca taşınmaz mallar için söz konusu olabilir ve önceki kullanış biçimine uygun şekilde kullanılamayacak hale getirilmesini ifade eder. Yok etme ise suç konusu eşyanın maddi varlığını ortadan kaldırmaktır. Bozma ise eşyanın amacına uygun olarak kullanılması olanağını ortadan kaldırır. Kirletmeyse başkasının evinin duvarına grafiti çizmek, resim yapmak, afiş yapıştırmak şeklinde vuku bulabilir.

Mala Zarar Verme Suçunda Şikayet ve Uzlaşma

Nitelikli hal mevcut değilse, mala zarar verme suçunun temel şekli şikayete tabidir ve dolayısıyla uzlaşma yoluyla da dosya kapatılabilir. Dolayısıyla kovuşturma aşamasında şikayetin geri çekilmesi durumunda dava düşecektir. Fakat bu feragat herhangi bir tehditin veya hilenin etkisi altında yapılmamış olmalıdır. Ayrıca herhangi bir kayıt ve şart da içermemelidir. Aksi takdirde şikayetin geri çekildiğinden söz edemeyiz.

  • “…Katılan …’in 26.03.2015 tarihli duruşmada alınan beyanında şikayetçi olduğunu, 11.06.2015 tarihli duruşmadaki ifadesinde ”karşı taraf şikayetini geri alırsa ben de vazgeçerim” şeklinde beyanda bulunması karşısında; katılanın şikayetten vazgeçmesinin söz konusu olmamasına rağmen şikayet yokluğundan bahisle 5237 sayılı Kanun’un 73/4. maddesine aykırı şekilde yasal olmayan gerekçe ile düşme kararı verilmesi…” Y. 1. Ceza Dairesi 2021/5751 E. , 2021/6931 K.

Şikayet hakkının failin kim olduğu öğrenildikten sonra 6 ay içinde kullanılması zorunludur. Fakat hırsızlık suçunun işlenmesi amacıyla mala zarar verme suçu da işlenmişse, soruşturma yapılabilmesi şikayete bağlı olmaktan çıkar. Dolayısıyla mala zarar vermenin temel hali bile re’sen soruşturulabilir hale gelir. Kasanın içindeki parayı almak için kasanın kilidin kırmak bu duruma örnek olabilir. Bu durumda her iki suçtan da ayrı ceza verilir.

  • “…Suça sürüklenen çocuğun okulun bahçesinde bulunan müştekinin işlettiği kantine zarar vererek hırsızlık yapması şeklindeki eyleminin 5237 sayılı TCK’nun 152/1-a, 62. maddelerinde düzenlenen kamu malına zarar verme suçunu oluşturduğu…” Y. 6. Ceza Dairesi 2021/3481 E. , 2021/19171 K.

Aşağıda saydığımız cezayı artıran nitelikli hallerin mevcut olması durumunda da suçun soruşturulması şikayete bağlı değildir. Dolayısıyla bu durumlarda uzlaşmaya da başvurulamaz.

Nitelikli Mala Zarar Verme Suçu: 1-4 Yıl Arası Hapis Cezası Halleri

TCK 152/1 hükmünde, mala zarar verme suçunun 1-4 yıl arası hapis cezasını gerektirdiği haller düzenlenmiştir. Bu durumlarda adli para cezası seçenek olarak düzenlenmemiş olsa da, verilecek ceza bir seneden az ise adli para cezası veya başka bir seçenek yaptırıma çevirme mümkündür.

mala zarar verme suçu

Kamu Malına Zarar Verme Suçu

TCK 152/1-a hükmünde, “Kamu kurum ve kuruluşlarına ait, kamu hizmetine tahsis edilmiş veya kamunun yararlanmasına ayrılmış yer, bina, tesis veya diğer eşya hakkında” işlenen mala zarar verme suçu cezayı artıran bir hal olarak düzenlenmiştir. Belediye otobüsünün camını kırmak, adliyedeki bir kapıya zarar vermek, kamu binasının duvarına yazı yazmak vb. eylemler bu kapsamda değerlendirilir.

  • “…Suç tarihinde 15 yaşını doldurup 18 yaşını tamamlamamış olan suça sürüklenen çocuğun zımba makinesini adliyenin tuvalet kapısına atmasıyla kapının zarar görmesi şeklindeki eyleminin olay tarihi itibariyle TCK’nın 152/1-a 31/3. maddelerinde öngörülen kamu malına zarar verme suçunu oluşturduğu…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/20517 E. , 2021/20881 K.
  • “…Suça sürüklenen çocuğun alkollü olarak çevreyi rahatsız etmesi ihbarı üzerine yanına gelen polis memurlarına küfür edip, kendisini karakola götürmek istediklerinde direnip, karakolda da görüşme odasının camını kırması şeklinde gerçekleşen olayda, suça sürüklenen çocuğun eylemlerinin 5237 sayılı TCK’nın 125/1, 3-a, 4, 31/3, 265/1, 31/3, 152/1-a, 31/3. maddelerinde belirtilen hakaret, görevi yaptırmamak için direnme ve kamu malına zarar verme suçlarını oluşturduğu…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/27554 E. , 2022/31 K.
  • “…Suça sürüklenen çocuğun olay tarihinde tutuklu bulunduğu ceza infaz kurumu koğuşunun duvarlarına boya yapıp, sıvayı kazıyarak ve çarşafları yırtarak zarar vermesi şeklinde gerçekleşen olayda, suça sürüklenen çocuğun eyleminin TCK’nın 152/1-a, 31/3. maddelerinde belirtilen kamu malına zarar verme suçunu oluşturduğu…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/21908 E. , 2022/33 K.
  • “…suça sürüklenen çocuğun, Mersin Büyükşehir Belediyesine ait şehir içi otobüslerinin camlarını kırması şeklindeki eyleminin TCK’nın 152/1-a, 31/3. maddelerinde düzenlenen kamu malına zarar verme suçunu oluşturduğu…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/14690 E. , 2021/17643 K.

Yangın, Sel, Kaza ve Diğer Felakete Karşı Korunmaya Tahsis Edilmiş Eşya

TCK 152/1-b hükmünde, “Yangına, sel ve taşkına, kazaya ve diğer felaketlere karşı korunmaya tahsis edilmiş her türlü eşya veya tesis hakkında” işlenen mala zarar verme suçlarının da 1-4 yıl arası cezayı gerektirdiği düzenlenmiştir.

Yangın tüplerine ve seddelere verilen zararlar bu kapsamda değerlendirilmektedir. Belirtelim ki, yangın tüpü çalındıktan sonra zarar verilmişse yalnızca hırsızlık suçundan hüküm kurulacaktır. Fakat hırsızlık yapılmadan sadece yangın tüpüne zarar verilmişse, o zaman mala zarar verme suçu oluşur.

  • “…Sanığın aşamalarda değişmeyen ifadesinde, suça konu yangın tüpünü merak ettiği için kullandığını belirtmesi, 24.8.2013 tarihli tutanak içeriğine göre sanığın eylemi sonucunda 60 TL’lik zararın meydana geldiğinin anlaşılması ve mala zarar verme suçunun genel kastla işlenebilmesi karşısında, eyleminin sübuta erdiği ve sanığın TCK’nın 152/1-b maddesinde öngörülen mala zarar verme suçundan mahkumiyetine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden…” Y. 15. Ceza Dairesi 2015/10266 E. , 2015/31534 K.
  • “…Sanığın 13.05.2005 tarihi ve öncesinde D.S.İ. X1. Bölge Müdürlüğü’ne bağlı … Koruma Tesisleri kapsamındaki Çıplakada ve … Seddelerinde toprak altında elektrik kablosu ve boru yerleştirmek suretiyle sel ve taşkına karşı yapılan ve tahsis olunan seddelere zarar verdiği iddia ve kabul olunan olayda; Sanığın fiilinin suç tarihi itibariyle 765 sayılı TCK.nun 516/4 ve 5237 sayılı TCK.nun 152/1-b madde ve fıkralarına uygun suçu oluşturduğu…” Y. 8. Ceza Dairesi 2018/7219 E. , 2019/618 K.

Ağaç, Fidan ve Bağ Çubuğuna Zarar Vermek

TCK 152/1-c hükmünde “Devlet ormanı statüsündeki yerler hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğu hakkında” işlenen mala zarar verme suçlarının da 1-4 yıl arası hapisle cezalandırılacağı belirtilmiştir.

Kanun koyucu bunların sadece dikili olmasını yeterli görmüştür. Meyve vermeleri koşulu aranmamaktadır.

Devlet ormanı statüsündeki yerlerde işlenen mala zarar verme suçları bu kapsama girmemektedir. Zira onlar için Orman Kanunu’nda özel hükümler öngörülüşmüştür.

  • “…suça sürüklenen çocuğun tahra ile Anamur Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü’ne ait iki adet turunç ağacını kesip hayatiyetlerine son vermesi şeklindeki eylemine uyan ve TCK’nın 152/1-c ve 31/3. maddelerinde öngörülen cezanın…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/17320 E. , 2021/20010 K.
  • “…Sanığın katılan … Belediyesi Başkanlığına ait yerden üç adet ceviz ağacını sökmesi eyleminin 5237 sayılı TCK’nın 152/1-c maddesindeki suçu oluşturduğu, şikayete tabi olmadığı gibi…” Y. 6. Ceza Dairesi 2021/2263 E. , 2021/16672 K.

Meyve Sebze Fidelerine Zarar Vermenin Bent Kapsamında Olmaması

Yargıtay, domates, fasulye, çilek vb. bitkilerin fidelerini bu bent kapsamına sokmamaktadır. Dolayısıyla bunlara hasar veren kişi mala zarar verme suçunun temel şeklinden cezalandırılır.

  • “…Sanığın, katılanların tarlasında bulunan katılanlara ait çilek fidelerine zarar vermesi suretiyle gerçekleştirdiği suça konu eyleminin TCK’nın 151/1. maddesindeki mala zarar verme suçunu oluşturduğu gözetilmeden suç vasfında yanılgıya düşülerek aynı Kanun’un 152/1-c. maddesi ile uygulama yapılması…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/15456 E. , 2021/16441 K.
  • “…Sanık …’in, katılanın bahçesinde tahta ile çevrilen çitleri yıkıp, keşif ve bilirkişi raporu ile tespit edilen 60 adet patlıcan, biber ve fasulye fidesine zarar verdiğinin sabit olduğu, sebze fidelerinin 5237 sayılı TCK 152/1-c maddesinde belirtilen dikili ağaç veya fidan niteliğinde olmadığı…” Y. (Kapatılan)13. Ceza Dairesi 2020/3405 E. , 2020/7835 K.
  • “…Sanığın, eyleminin sadece domates fidesine zarar verme olarak kabul edilmesine rağmen TCK’nın 151/1. maddesi uyarınca basit mala zarar verme suçundan cezalandırılması gerekirken domates fidelerinin bağ çubuğu olarak kabul edilip TCK’nın 152/1-c maddesi uyarınca cezalandırılmasına karar verilmesi suretiyle fazla ceza tayini, Bozmayı gerektirmiş…” Y. 23. Ceza Dairesi 2015/14886 E. , 2015/5742 K.

Ağacın Kesilip Götürülmesi Durumunda Mala Zarar Verme Suçundan Ceza Verilmemesi

Yargıtay’ın, dikili ağacın kesilerek çalınması durumunda mala zarar verme suçundan değil, hırsızlık suçunun temel şeklinden hüküm kurulması gerektiği yönünde kararları mevcuttur.

  • “…Sanığın, orman vasfında olmayan mera statüsündeki hazineye ait olduğu anlaşılan arazide dikili ağaçları kesip götürdüğünün anlaşılması karşısında, hakkında, gerçekleştirdiği eylemi nedeniyle 5237 sayılı TCK’nın 141/1 maddesi yerine yazılı şekilde anılan yasanın 152/1-c. maddesi ile uygulama yapılması…” Y. 6. Ceza Dairesi 2020/6988 E. , 2021/5459 K.

Biz, bu durumda daha ağır cezayı gerektiren nitelikli mala zarar vermeden hüküm kurulmasını daha uygun buluyoruz. Zira kesme eylemi mala zarar vermeyi de barındırır.

Fidan ve Ağaçlara Zarar Verecek Hayvanın Sokulması

Failin, suçu kendi elleriyle işlemiş olması zorunlu değildir. Yargıya yansıyan olaylarda, hayvanlarını başkasının arazine sokup fidanlarına zarar veren kişilere de nitelikli mala zarar vermeden ceza verildiği görülmektedir. Bu durum genellikle başkasının arazisinde hayvan otlatılması şeklinde ortaya çıkmaktadır.

  • “…suça sürüklenen çocuğun fidanlığa küçükbaş hayvan sokarak zarar verme şeklindeki eylemine uyan TCK’nın 152/1-c maddesinde öngörülen cezanın…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/30965 E. , 2021/2604 K.
  • “…Sanık …’in, suç tarihinde otlattığı küçükbaş hayvan sürüsünü katılana ait tarlaya sokarak bu tarlada bulunan çeşitli meyve ağaçlarına zarar verdiği olayda, sanığın eyleminin 5237 sayılı TCK’nın 152/1-c maddesinde düzenlenen dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğuna zarar verme suçunu oluşturduğu gözetilmeden…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/30086 E. , 2021/732 K.
  • “…Sanığın katılana ait arazide bulunan zeytin ağaçlarına hayvan otlatmak suretiyle zarar vermesi şeklinde gelişen olayda; eylemin bir bütün halinde TCK.nun 152/1-c madde ve fıkrasındaki suçu oluşturduğu…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/9329 E. , 2020/14088 K.

Su Sağlanmasına veya Afetlerden Korumaya Yarayan Tesislere Zarar Verme

TCK 152/1-d hükmünde, “Sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında” işlenen mala zarar verme suçlarının da 1-4 yıl arası hapsi gerektirdiği düzenlenmiştir.

  • “…Sanık … ile temyiz dışı sanık …a ait araziden geçen, katılan kuruma ait içme suyunu sağlayan boruların, yanlarında işçi olarak çalışan …’e verdiği talimat üzerine iş makinası ile kırılmasına neden olması şeklinde gerçekleşen eylemine uyan TCK’nın 152/1-d. maddesinde belirtilen suç için öngörülen cezanın…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/12866 E. , 2021/19614 K.
  • “…Suça sürüklenen çocuğun, tarlaya traktör sokarak sulama borularını kırmak suretiyle, sulamaya yarayan tesislere zarar vermesi şeklinde gerçekleşen eylemine uyan TCK’nın 152/1-d, 31/2. maddelerinde belirtilen suç için öngörülen cezanın…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/25345 E. , 2021/2694 K.

Sanığın Kendi Arazisinden Geçen Su Borularına Zarar Vermesi

Su borularının failin kendi arazisinden geçiyor olması eylemin suç vasfını ortadan kaldırmamaktadır. Bu durumda yapması gereken müdahalenin men’i davası açmakken su borularına zarar vermeyi tercih etmesi şikayete tabi olmayan bir suça sebep olacaktır.

  • “…Sanığın olay tarihinde …Mevkiine devlet-vatandaş işbirliği ile yapılan sulama porjesine ait plastik ve çelik boruların kendi tarlasından geçen kısmını kırmak suretiyle zarar verdiği, bu suretle sanığın sulamaya yarayan tesisler hakkında mala zarar verme suçunu işlediği tüm dosya kapsamından anlaşıldığından…” Y. 23. Ceza Dairesi 2015/17969 E. , 2016/9872 K.
  • “…Sanığın katılan ile aralarında olan alacak verecek meselesi nedeniyle, kendi arazisinde bulunan fakat katılana ait su deposunun giriş ve çıkış hortumlarını grebi ile kestiği, bu suretle içme sularının sağlanmasına yarayan tesisler hakkında mala zarar verme suçunu işlediği kendi ikrarı ile de sabit olduğundan mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik görülmemiştir…” Y. 23. Ceza Dairesi 2015/17843 E. , 2016/9408 K.
  • “…Sanığın ihtiyar heyeti kararı ile su deposundan köye su taşımak amacıyla döşenen boruları, babasına ait araziye döşendiğinden bahisle kırdığı anlaşıldığından kamu malına zarar verme suçunun oluştuğuna yönelik kabulde bir isabetsizlik görülmemiştir…” Y. 23. Ceza Dairesi 2016/12296 E. , 2016/10367 K.

Taş ve Toprak Dökerek Mala Zarar Verme

Mala zarar verme suçunun işlenmesi için illa ki kırmaya, bozmaya vs. gerek yoktur. Sulama tesislerinin kullanımına engel olacak şekilde taş veya toprak dökme eylemleri de bu suça sebep olmaktadır.

  • “…katılanın kullandığı 16.30 metre uzunluğundaki sulama arkının 4 metre uzunluğundaki kısmını taş ve çakıl ile doldurduğu ve bu şekilde şikâyetçinin sulama arkını kullanmasına engel olduğu anlaşıldığından tehdit ve mala zarar verme suçlarının oluştuğuna yönelik kabulde bir isabetsizlik görülmemiştir…” Y. 23. Ceza Dairesi 2016/6347 E. , 2016/7141 K.
  • “…Sanık …’ın Şanlıurfa Valiliği Reha Sulama Birliğinin sorumluluk alanında bulunan sulama kanaletinin kenarındaki, kanaletlerin bakımı ve onarımı için tahsis edilen yola toprak dökmek suretiyle sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında mala zarar verme suçunu işlediği iddia ve kabul edilen olayda; Savunma, katılan anlatımı, tespit tutanakları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre sanığın eyleminin sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında mala zarar verme suçunu oluşturduğuna yönelik kabulde bir isabetsizlik görülmemiştir…” Y. 23. Ceza Dairesi 2015/16145 E. , 2016/9831 K.

Grev Halinde İşçi veya İşverenin ya da Sendikanın Mallarına Zarar Verme

TCK 152/1-e hükmünde, “Grev veya lokavt hallerinde işverenlerin veya işçilerin veya işveren veya işçi sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında” işlenen mala zarar verme suçlarının da 1-4 yıl arasında hapsi gerektireceği düzenlenmiştir.

Siyasi Partilerin veya Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Eşyaları

TCK 152/1-f hükmünde, “Siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında” mala zarar verme suçunun işlenmesi durumunda sanığın 1-4 yıl arası hapisle cezalandırılacağı öngörülmüştür.

Maddeden de anlaşıldığı üzere, bu durumda nitelikli halden söz etmemiz için siyasi partinin veya meslek kuruluşunun eşyanın maliki olması zorunlu değildir. Onların kullanımında bulunması yeterli olmaktadır.

  • “…siyasi partiye ait seçim bürosunun camının kırılması şeklindeki eylemin TCK’nın 152/1-f. maddesinde düzenlenen suçu oluşturduğu…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/13060 E. , 2021/17800 K.
  • “…-Sanığın Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından Seyhan seçim bürosu olarak kiralanan iş yerine yanıcı madde atarak zarar vermek şeklinde gerçekleşen eyleminde, müştekinin beyanına göre, bahse konu yerin seçim bürosu olarak kullanıldığı, partiye ilişkin afiş ve aday tanıtım afişlerinin asılı olduğu ve kahvehanede Adalet ve Kalkınma Partisinin seçim afişlerinin bulunduğunun ise sanığın kabulünde olduğu anlaşılmakla; sanığın mala zarar verme suçundan TCK’nın 152/1-f, ve 152/2-a maddeleri gereğince cezalandırılması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulmak suretiyle eksik ceza tayini…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/9954 E. , 2021/1189 K.
  • “…Sanığın siyasi partilerin kullanımındaki araca zarar verme şeklindeki eyleminin 5237 sayılı Kanun’un 152/1-f. maddesindeki suçu oluşturduğu gözetilmeden…” Y. 8. Ceza Dairesi 2018/10301 E. , 2019/6762 K.

Kamu Görevlisinden Öç Almak Amacıyla Mala Zarar Verme Suçu

TCK 152/1-g hükmünde, “Sona ermiş olsa bile, görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olarak” mala zarar vermenin işlenmesi halinde cezada yine artırıma gidileceği düzenlenmiştir.

  • “…Sanığın, daha önce YURTKUR binasında güvenlik görevlisi olarak çalıştıktan sonra, disiplinsiz davranışları nedeniyle işten çıkarılması nedeniyle ilgili kurumun müdürü olan sanığa husumet beslediği için olay gecesi sanığın aracını çizerek zarar verdiği, sanığın, kendisini katılan ve eşinin görmesi üzerine olay yerinden kaçarak uzaklaştığı, böylece mala zarar verme suçunu işlediğinin iddia edildiği olayda, Sanığın, görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olarak mala zarar verme suçunu işlediği dikkate alınarak, 5237 sayılı TCK’nın 152/1-g maddesi gereğince mahkumiyetine karar verilmesi gerektiği gözetilmeden…” Y. 15. Ceza Dairesi 2014/25701 E. , 2015/27194 K.

Öç Alma Saikinin Genel Düşmanlıktan ve Basit Öfkeden Farkı

Genel düşmanlık, polislere, öğretmenlere veya başka bir mesleğin mensuplarına ya da bir ırka vs. karşı beslenebilir. Öç alma saikinde ise failde oluşan haksızlık algısına sebep olan belli bir kişi vardır. Doktrin ikisini bu şekilde ayırmaktadır. Failin sahip bulunduğu duygu yoğunluğu ve görev bilinci bakımından ise basit öfkeden farklı olduğu belirtilmektedir.

  • “…Sanığın, kendisine düşük not veren öğretmeni olan katılana ait aracı park halinde görmesi üzerine bir anda oluşan öfke sonucunda yerde bulduğu cam parçasıyla çizmesi şeklinde gerçekleşen eylemde, “şüpheden sanık yararlanır” ilkesi gözetildiğinde öç alma saikiyle hareket ettiği sabit olmadığından 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 152/1-g maddesinde yer alan nitelikli mala zarar verme suçundan mahkûmiyetine karar verilmesine kanunen imkan bulunmamaktadır…” Y. Ceza Genel Kurulu 2015/54 E. , 2015/346 K.
  • “…Suç tarihinde sanıkların temyiz dışı sanıklarla birlikte nüfus cüzdanı talep belgesi almak üzere muhtar olan şikayetçinin evine geldikleri, şikayetçinin ilgilinin ikamet adresinin başka bir yerde olması nedeniyle belgeyi veremeyeceğini belirtmesi üzerine temyiz dışı sanıkların şikayetçiyi yaraladıkları, sanıkların da yumruk atmak suretiyle şikayetçiyi yaralayıp gözlüğünü kırdıkları, böylelikle kasten yaralama ve mala zarar verme suçlarını işledikleri iddia olunan olayda… Sanıklar ile şikayetçi arasında şikayetçinin görevi ile ilgili bir öç alma saiki bulunmadığı, bu nedenle TCK’nın 152/1-g maddesinde düzenlenen mala zarar verme suçunun nitelikli halinin gerçekleşmeyeceği…” Y. 23. Ceza Dairesi 2015/20325 E. , 2016/4436 K.

Kamu görevlisinin görevinin gereklerine aykırı davranması durumundaysa öç alma saikinin bulunmadığı kabul edilmektedir. Hatta bu durumda haksız tahrik sebebiyle indirim bile yapılabilir.

Öğretmenin Malına Zarar Veren Öğrenci

Öğretmenine sinirlenip onun malına zarar veren öğrenci, eğer öç alma maksadındaysa, 1-4 yıl arasında hapis cezasına çarptırılacaktır. Elbette fail 18 yaşından küçükse, yaş küçüklüğü nedeniyle ceza indirimi uygulanacağı da göz ardı edilmemelidir.

  • “…Katılanın suça sürüklenen çocuğun öğretmeni olduğu, olay günü suça sürüklenen çocuğun katılanın kendisine sarf ettiği sözlere sinirlenerek, katılanın aracını çizip, lastiklerini patlatması şeklinde gerçekleşen eylemine uyan TCK’nun 152/1-g, 31/3. maddesinde tanımlanan suçun…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/23651 E. , 2021/10374 K.
  • “…Sanığın üzerine atılı mala zarar verme eylemini ifadesinde de beyan ettiği gibi öğretmeni olan müştekinin kendisinin okuldan ilişiğinin kesilmesine sebep olduğu gerekçesiyle kin gütme gayesi ile gerçekleştirdiği sabit olduğundan sanığın takibi şikayete bağlı olmayan TCK’nın 152/1-g maddesi ile cezalandırılması yerine…” Y. (Kapatılan)13. Ceza Dairesi 2020/3154 E. , 2020/8494 K.
  • “…Suça sürüklenen çocuğun mezun olduğu okula izinsiz olarak girmesi üzerine kendisini uyaran aynı okulun öğretmeni müştekiye duyduğu husumet sebebiyle aracının dikiz aynasını kırması şeklinde gerçekleşen eylemine uyan TCK’nın 152/1-g…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/9354 E. , 2020/6417 K.

Mahkemede Tanıklık Yapan Kişiden Öç Alma Amacıyla İşlenen Mala Zarar Verme Suçu

Tanıklık bir kamu görevi niteliğinde olduğundan, mahkemede tanıklık yapan kişinin malına zarar veren kişi de 1-4 yıl arası hapisle cezalandırılmaktadır.

  • “…Sanığın, başka bir olay nedeni ile mahkemede aleyhine tanıklık yapmasına sinirlendiği katılanın park halindeki aracının lastiklerini deldiği somut olayda; sanığın kamu görevi olan tanıklık nedeni ile öç alma saiki ile katılanın aracına zarar vermesi karşısında eyleminin TCK’nın 152/1-g maddesinde düzenlenen nitelikli mala zarar verme suçunu oluşturduğu gözetilmeden suçun vasfında hataya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması…” Y. 15. Ceza Dairesi 2015/6181 E. , 2015/30947 K.

Mala Zarar Verme Suçunda Birden Fazla Nitelikli Halin Bulunması

Fail, suçunu işlerken birden fazla nitelikli hale sebebiyet vermiş olabilir. Mesela belediye binası içindeki bir yangın tüpüne zarar verirse hem 1-a bendi hem de 1-b bendi oluşur. Benzer şekilde kamu malı niteliğindeki bir sulama tesisine zarar verilmişse 1-a’nın yanında 1-d de oluşur. Böyle durumlarda birden fazla nitelikli hal mevcut olduğundan tayin edilecek cezada alt sınırdan uzaklaşılır.

  • “…Başdeğirmen Köyünde bulunan sulama kanallarını sökmek ve yer yer büyük kırıklara neden olmak suretiyle kamu malına zarar verdikleri anlaşılan sanıkların eylemlerinin 5237 sayılı TCK’nın 152/1-a ve 152/1-d bentlerinde yazılı suçlara uyduğunun anlaşılması karşısında; somut olayda kanun maddesinde yer alan iki ayrı bende aykırılık nedeniyle temel cezanın alt sınırdan uzaklaşılarak tayini gerekirken, mahkemece sadece TCK’nın 152/1-d bendinin uygulanması suretiyle alt sınırdan ceza tayini ile eksik cezaya hükmedilmesi, Bozmayı gerektirmiş…” Y. (Kapatılan)13. Ceza Dairesi 2020/6379 E. , 2020/10805 K.

Cezayı Bir Kat Artıran Haller

TCK m. 152/2 hükmünde, mala zarar vermenin cezasının bir kat artırılacağı haller düzenlenmiştir.

mala zarar verme cezası

Yakarak, Yakıcı veya Patlayıcı Madde Kullanarak Mala Zarar Verme Suçu

TCK m. 152/2-a hükmünde, mala zarar verme suçunun “Yakarak, yakıcı veya patlayıcı madde kullanarak” işlenmesi halinde cezanın bir kat artırılacağı düzenlenmiştir.

  • “…Sanığın, hükümlü bulunduğu cezaevindeki koğuşta yer alan yatak, battaniye ve nevresimleri yakarak kamu malına zarar verme suçunu gerçekleştirdiği anlaşılması karşısında; sanık hakkında TCK’nın 152/2-a maddesi uyarınca artırım yapılması gerektiğinin gözetilmemesi…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/17423 E. , 2021/18157 K.
  • “…Dosyada mevcut hasar tespit tutanağına göre koğuş bahçesinin duvar dibinde ateş yakılması suretiyle zarar verildiğinin belirtilmesi sebebiyle sanıkların eylemlerinin 5237 sayılı TCK’nın 152/1-a,152/2-a. maddelerinde düzenlenen kamu malına zarar verme suçunu oluşturduğu halde yazılı şekilde hüküm kurulması…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/17173 E. , 2021/22246 K.
  • “…Sanık …’ın, katılan ile önceye dayalı husumeti bulunduğu, sanık … ile birlikte olay yerine geldikleri, sanık…’ın katılana ait araca tiner dökmek suretiyle yaktığı, sanık..’ın aracın yakılmasından sonra sanık..’ı alarak olay yerinden ayrıldığı somut olayda, yakarak mala zarar verme suçunun oluştuğuna yönelik kabulde bir isabetsizlik görülmemiştir… Sanıklar hakkında yakarak mala zarar verme suçundan hüküm kurulurken, TCK’nın 151/1. maddesi uyarınca temel ceza belirlenip 152/2-a maddesi uyarınca artırım yapıldıktan sonra, indirim maddelerinin uygulanması gerekirken…” Y. 15. Ceza Dairesi 2014/5025 E. , 2015/22354 K.

Söz konusu mal, odun veya kömür gibi yakılarak kullanılan eşyalardan olsa da, failin hukuka aykırı olarak bunları yakması cezada artırım sebebidir.

  • “…Oluşa ve dava dosya kapsamına göre; sanığın mağdur …’in yol üzerine koyduğu odunları alıp kasten yakması şeklinde gelişen olayda; somut zarar suçunun oluşması halinde tehlike suçundan mahkumiyet hükmü kurulamayacağı da dikkate alındığında, sanığın eyleminin bir bütün halinde TCK’nın 152/2-a maddesinde düzenlenen mala zarar verme suçunu oluşturduğu düşünülmeden…” Y. 6. Ceza Dairesi 2021/1206 E. , 2021/17494 K.

Silahla Ateş Atmenin Bent Kapsamında Olmaması

Kanun koyucunun ateşli silahları bu bent kapsamına almadığı kabul edilmektedir. Dolayısıyla tabancayla veya tüfekle başkasının eşyasında hasara sebep olan kişi mala zarar vermenin temel şeklinden sorumlu tutulur.

  • “…Sanığın, av tüfeği ile müştekinin aracına ateş ederek gerçekleştirdiği eyleminde, TCK’nın 152/2-a maddesinin koşullarının oluşmadığı, eylemin aynı Kanun’un 151/1. maddesi kapsamında kaldığının gözetilmemesi…” Y. 6. Ceza Dairesi 2021/12301 E. , 2021/17046 K.
  • “…Sanıkların mala zarar verme eylemlerinin, TCK’nın 6/1-f.1 kapsamında ateşli silahlardan olup patlayıcı madde kapsamında bulunmayan av tüfeği ile gerçekleştirildiğinin anlaşılması karşısında, TCK’nın 152/2-a maddesinin uygulanamayacağının gözetilmemesi…” Y. 4. Ceza Dairesi 2015/24454 E. , 2019/19712 K.

Ateşli silah kullanan fail, suçun temel halinden cezalandırılacağından bu durumda soruşturma şikayete tabidir. Ayrıca uzlaşmayla da dosya kapatılabilir.

  • “…Sanık …’ın av tüfeğiyle katılan sanık …’ın aracına zarar vermesi eyleminde sadece mala zarar verme suçunun oluştuğu bu nedenle sanığın eylemine uyan 5237 TCK 151/1. maddesindeki suçun uzlaşma kapsamında kalması karşısında uzlaştırma işlemi yapılıp sonucuna göre sanığın hukuki durumunun değerlendirilmesinde zorunluluk bulunması…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/3509 E. , 2021/16890 K.

Toprak Kaymasına, Çığ düşmesine, Sel veya Taşkına Sebep Olunması

Kanun koyucu bu hallerde de cezayı bir kat artırmaktadır.

Radyasyona Maruz Bırakarak, Nükleer, Biyolojik veya Kimyasal Silah Kullanılması

Cezayı bir kat artıran bir başka bentse 152/2-c’de öngörülen bu hallerdir.

Mala Zarar Verme Suçu Yüzünden Kamu Hizmetinde Aksama Olması

TCK m. 152/3 hükmü gereğince, “Mala zarar verme suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır.“.

Telefon direklerinin üzerinde bulunan kablolara zarar verilmesini bu fıkra kapsamına sokabiliriz.

  • “…Katılan Marmaris Telekom Müdürlüğüne ait haberleşmeye tahsisli eşya niteliğindeki telefon direğinin ve bunun üzerinde bulunan iletişim kablolarının yanarak zarar gördüğü, bu zarar nedeniyle bir kısım telefon abonelerinin telefonla iletişimlerinin kesildiği anlaşılmakla ek savunma vermek suretiyle sanıklar … ve …, hakkında TCK’nın 152/3 maddesi gereğince cezanın artırılması gerekirken…” Y. 13. Ceza Dairesi 2020/3363 E. , 2020/6806 K.
  • “…Sanıkların telefon direkleri arasında yer alan 150 metre uzunluğundaki haberleşme ve internet kablosunu çalmak suretiyle haberleşme hizmetini geçici aksamasına sebebiyet verip vermedikleri araştırılarak sonucuna göre hırsızlık suçundan kurulan hükümde TCK’nun 142/5. Maddesinin, mala zarar verme suçundan kurulan hükümde TCK’nun 152/3. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağı tartışılmadan hükümler kurulması…” Y. 17. Ceza Dairesi 2019/9439 E. , 2020/950 K.

Cezayı Azaltan Haller

Mala Zarar Verme Suçuna Teşebbüs

Mala zarar verme eylemi teşebbüs aşamasında kalmışsa fail yine de cezalandırılır. Fakat bu defa cezada dörtte birden dörtte üçe kadar indirim yapılacaktır. Failin, mağdurun eşyasına zarar verecek şeyler yapmasına rağmen eşyada bir hasarın meydana gelmemesi durumunda teşebbüsten bahsedebiliriz.

  • “…Sanığın kapı ve sandalyeleri tekmeleme eyleminin kapı ve sandalyelerin zarar görmemiş olması göz önüne alındığında elverişli hareketler ile başladığı, suçun icrasının tamamlandığı ancak neticenin gerçekleştirilememiş olması karşısında CGK’nun 2018/125 Karar sayılı kararında da ifade edildiği gibi kamu malına zarar vermeye teşebbüs suçunu oluşturduğu gözetilmeden…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/23733 E. , 2021/10063 K.
  • “…e katılana ait motosikletin sanık tarafından iteklenerek yere düşürülmesi ve ardından tekmelenmesi şeklindeki eyleminin herhangi bir zarar meydana getirmediği anlaşıldığından, sanığın katılana ait motosikleti itekleyip yere düşürdükten sonra tekmelemekten ibaret eyleminin mala zarar vermeye teşebbüs suçunu oluşturacağı gözetilmeden…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/8939 E. , 2020/12760 K.
  • “…Sanığın katılanlara ait bisikleti denize atma eyleminin mala zarar vermeye teşebbüs suçunu oluşturduğu gözetilerek…” Y. 8. Ceza Dairesi 2017/4470 E. , 2019/4331 K.

Yaş Küçüklüğü

Mala zarar verenin çocuk olması durumunda cezada indirim yapılacaktır. 12 yaşından küçük çocukların cezalandırılması mümkün değildir. Bunlar hakkında sadece güvenlik tedbirine hükmedilebilir. 12-15 yaş grubundakilerin ise alacakları ceza yarısına kadar indirilir. 15-18 yaş grubundakilerin cezasında ise üçte bir oranında indirim yapılacaktır. Ayrıntılı bilgi için Yaş Küçüklüğünde Ceza İndirimi ve Çocukların Ceza Yargılaması başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Etkin Pişmanlık: Mala Zarar Verenin Zararı Tazmini

Mala zarar verenin mağdurun uğradığı zararı tazmin etmesi durumunda cezada indirim yapılır. Ceza indiriminin miktarı etkin pişmanlığın gösterilme zamanına farklılık göstermektedir. Şöyle ki, şüpheli veya sanığın etkin pişmanlığı gösterme zamanı:

  1. Kovuşturma başlamadan önceyse, verilecek cezanın üçte ikisine kadarı indirilir.
  2. Kovuşturma başladıktan sonra ve fakat hüküm verilmezden önceyse, verilecek cezanın yarısına kadarı indirilir.
  • “…Katılanın soruşturma aşamasında alınan ifadesinde maddi zararının yaklaşık 10.000 Tl olduğunu söylemesi ve kovuşturma aşamasındaki ifadesinde ise sanığın babası tarafından zararının giderildiğini söylemesine karşın ne zaman giderildiğinin anlaşılamaması karşısında, öncelikle zararın ne zaman giderildiği tespit edilerek kovuşturma başlamadan önce giderildiğinin anlaşılması halinde 5237 sayılı TCK’nın 168/1. maddesinin uygulanması, aksi halde aynı Yasa’nın 168/2. maddesinin uygulanması gerektiği gözetilmeyerek zararın sanık tarafından bizzat giderilmediğine ilişkin yerinde olmayan gerekçe ile sanık hakkında mala zarar verme suçundan TCK’nın 168. maddesi hükümlerinin uygulanmaması…” Y. 2. Ceza Dairesi 2014/36679 E. , 2017/7608 K.

Zarar sadece kısmen tazmin edilmişse, etkin pişmanlık indirimi yapılması için mağdurun rızası da aranır. Bu konuyla ilgili ek bilgiler için Malvarlığına Karşı Suçlarda Etkin Pişmanlık İndirimi başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Haksız Tahrik Sebebiyle Mala Zarar Verme

Fail, haksız tahrik nedeniyle mağdurun malına zarar vermişse, cezasında dörtte birden dörtte üçe kadar indirim yapılacaktır.

  • “…Sanığın aşamalardaki savunmalarında, katılanların biçer döver makinesiyle sanığa ait ayçiçeği tarlasına girmek suretiyle zarar verdiklerini belirtmesi karşısında; olayın çıkış nedeni ve gelişmesi değerlendirilerek sonucuna göre TCK’nın 29. maddesinde düzenlenen haksız tahrik hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağının tartışılmaması…” Y. 4. Ceza Dairesi 2019/7300 E. , 2021/28513 K.

İlk haksız hareketin kim tarafından yapıldığı bilinmiyorsa indirim asgari oranda uygulanır.

Şahsi Cezasızlık ve Cezada İndirim Halleri

Mala zarar verme suçunun aşağıdaki kişilerin zararına işlenmesi halinde, sanık hakkında cezaya hükmolunmaz:

  • Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin,
  • Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlığın,
  • Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin.

Aşağıdaki kişilerin zararına olarak işlenmesi halindeyse, şikayet üzerine mala zarar verme suçuna verilecek ceza, yarısı oranında indirilir:

  • Ayrılık kararı verilmiş olan eşlerden birinin,
  • Aynı konutta beraber yaşamayan kardeşlerden birinin,
  • Aynı konutta beraber yaşamakta olan amca, dayı, hala, teyze, yeğen veya ikinci derecede kayın hısımları.

Zarar Verilen Malın Değerinin Cezaya Etkisi

Söz konusu eşyanın önem ve değerinin yüksek olması, mala zarar verme suçuna verilecek ceza tayin edilirken alt sınırdan uzaklaşılmasını gerektirecektir.

  • “…Suça konu malzemenin önem ve değerine göre TCK’nın 61/1. maddesi uyarınca temel ceza belirlenirken alt sınırdan uzaklaşılması gerektiğinin gözetilmemesi ile sanıkların hırsızlık sırasında TCDD’ye ait tel örgüyü kesmeleri şeklindeki eylemin TCK’nın 152/1-a. maddesinde tanımlanan suça uyduğu gözetilmeden, aynı Yasanın 151/1 maddesi ile hüküm kurulmuş olması, aleyhe temyiz olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır…” Y. 6. Ceza Dairesi 2021/17777 E. , 2021/18939 K.

Mala Zarar Verme Suçuna Örnekler

Kavga Ederken veya Direniş Gösterirken Kıyafetin Yırtılması

Kavga ederken veya fiziki bir kuvvete karşı gösterilen direniş sırasında kıyafetin ya da elbisenin yırtılması mala zarar verme suçunu oluşturmaz. Fakat failin eylemi gerçekleştirme amacı esas olarak kıyafeti yırtmaksa, bunu öngörmüşse mala zarar vermeden ceza verilebilir.

  • “…sanığın saldırgan hareketlerde bulunması üzerine kelepçe takılmak istendiği sırada görevlerini yapmalarını engellemek amacıyla polis memurlarından katılan …’nın sol el avuç içini ısırdığı, sol boyun tarafından tırnaklamak suretiyle yaraladığı ve katılanın polis üniformasını yırttığı olayda, sanığın katılanın üniformasına zarar verme kastı ile hareket ettiğine dair delil bulunmadığı, sanığın eyleminin bir bütün halinde görevi yaptırmamak için direnme suçunu oluşturduğu, ayrıca kamu malına zarar verme suçundan bahsedilemeyeceği düşünülmeden…” Y. 6. Ceza Dairesi 2021/3102 E. , 2021/18739 K.
  • “…Okulda meydana gelen kavga sırasında katılan …’ın üzerindeki gömleğin de yırtılması şeklinde gerçekleşen olayda, zarar verme kastı belirlenemeyen sanığın beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi…” Y. 8. Ceza Dairesi 2019/8052 E. , 2019/7921 K.

Gözlüklü Birine Yumruk Atmanın Kasten Yaralama ve Mala Zarar Verme Suçu Olması

Failin kastı gözlüğe zarar vermek değilse mala zarar verme suçundan ceza verilmez. Kavga sırasında mağdurun gözlüğünün yere düşerek kırılması buna örnektir.

  • “…Olayın oluş şekline göre sanığın kastının Mustafa’yı yaralamak olduğu bu sırada ayrıca katılanın gözlüğünün yere düşüp kırılması eyleminin ayrıca mala zarar verme suçu oluşturmayacağı anlaşılmakla sanığın atılı suçtan beraati yerine yazılı şekilde hüküm tesisi…”

Fakat gözlük takmakta olan birinin yüzüne yumruk atan kişi kasten yaralama ile birlikte mala zarar verme kastını da taşır. Dolayısıyla tek hareketle iki suç birden meydana gelmiş sayılır. Peki faile her iki suçtan da ceza verilecek midir? Hayır, hangi suçun cezası daha ağırsa fail ondan cezalandırılır. Dolayısıyla mağdurun yaralanmasının basit tıbbi müdahale ile giderilebilir olup olmadığına bakmamız gerekir.

Eğer yaralama eylemi basit tıbbi müdahale ile giderilemeyecek ölçüde ise kasten yaralama suçundan hüküm kurulur. Fakat bu durumda gözlük de kırıldığından mala zarar verme suçunun da işlenmiş olması sebebiyle alt sınırdan uzaklaşılacaktır.

  • “…Müşteki beyanında sanığın burnuna yumruk ile vurarak kendisini darp ettiği, bu esnada gözlüğünün de kırıldığını belirtmesi karşısında, sanığın eylemi ile hem TCK’nin 86/1, 87/3. maddeleri kapsamında kemik kırığı oluşacak şekilde kasten yaralama hem de TCK’nin 151/1. maddesi kapsamında mala zarar verme suçunu işlediği olayda, 5237 sayılı TCK’nin 44. maddesinde düzenlenen fikri içtima hükümleri uyarınca sanığın en ağır cezayı gerektiren kasten yaralama suçundan cezalandırıldığı…” Y. 3. Ceza Dairesi 2019/14196 E. , 2019/20520 K.

Fakat, basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek bir yaralama söz konusuysa, bu durumda gözlüklü birine yumruk atan kişi daha yüksek cezayı gerektiren mala zarar verme suçundan sorumlu tutulur.

  • “…Katılanın … Barosuna kayıtlı avukatlardan olduğu ve sanığın eşinin boşanma davasında avukatlığını yaptığı, sanık ile eşinin … Aile Mahkemesi’nin 2005/27 Esas 2005/542 Karar sayılı kararı ile boşanmalarına karar verildiği, bu durumdan rahatsız olan sanığın boşandığı eşinin avukatlığını yapan katılanın çalışmış olduğu büronun önüne giderek katılanın burnuna vurup yaraladığı ve aynı zamanda da gözlüğünün kırılmasına yol açtığı, sanığın bu şekilde üzerine atılı suçu işlediğinin iddia edildiği olayda, dosya kapsamına göre sanığın atılı suçu işlediği anlaşılmakla hakkında verilen mahkumiyet hükmünde bir isabetsizlik görülmemiştir…” Y. 15. Ceza Dairesi 2016/35 E. , 2016/4266 K.
  • “…adı geçen sanığın müşteki …’ın yüzüne yumruk vurarak basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte yaralanmasına ve gözlüğünün kırılmasına sebep olduğu somut olayda, bir fiil ile kasten yaralama ve mala zarar verme suçlarının birlikte oluşması nedeniyle, 5237 sayılı Kanun’un 44. maddesinde düzenlenen fikri içtima kuralı gereğince sanığın bunlardan en ağır cezayı gerektiren ve meydana gelen suçların en ağırı olan mala zarar verme suçundan cezalandırılması ile yetinilmesi gerektiği gözetilmeden, ayrıca kasten yaralama suçundan da hüküm kurulmasında…” Y. 2. Ceza Dairesi 2021/15485 E. , 2021/20107 K.

Kusarak Kirletme Suretiyle Mala Zarar Verme Suçu

Kusma eylemi, mağdurun eşyasını kirletmek maksadıyla yapılmışsa mala zarar verme suçundan ceza verilebilir. Fakat bunun için suç kastının açık olması gerekir. Aksi takdirde sanık cezalandırılmayacaktır.

  • “…Sarhoş olan sanığın gözetim altına alındığı araçta uzun süre dolaştırıldığı, bu sırada tutulduğu araçta kustuğunu savunduğu, bu savunmanın aksine mala zarar verme saikiyle hareket ettiğine dair kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı, polislerce tutulan tutanakta sanığın otolarını kirletmek amacıyla kendini kusturduğunu yazmaları mahkumiyet için yeterli olmadığı, kolluk görevlilerinin sanığın niyetini bilebilecek durumda olmadıkları, başka bir anlatımla sanığın tutulduğu araca zarar vermek kastıyla kustuğuna dair delil olmadığı ,sanığın sebep olduğu başkaca bir zararın da söz konusu olmadığı anlaşıldığından, beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi…”

Çöp Konteynerinin İçini Yakarak Mala Zarar Verme

Yargıtay, çöp konteynerinin içindekileri yakan kişilerin suçun nitelikli halinden cezalandırılması gerektiği görüşündedir. Zira bu durumda hem belediyenin çöp konteynerine zarar verilerek 1-a bendi’nin koşulları oluşmuş, hem de yakma suretiyle gerçekleştiğinden 2-a bendi vuku bulmuştur. Zarar meydana gelmemişse teşebbüs hükümlerinin uygulanacağını da ayrıca belirtelim.

  • “…Suça sürüklenen çocuğun metal çöp konteyneri içindeki kâğıt ve naylon gibi şeyleri yakması şeklinde gerçekleşen eyleminin yakarak mala zarar vermeye teşebbüs ve genel güvenliği kasten tehlikeye sokmak suçlarını oluşturduğu, TCK’nun 44. maddesinde düzenlenen fikrî içtima kuralı uyarınca en ağır cezayı gerektiren fiilden hüküm kurulması gerektiği, buna göre de sadece TCK’nun 152/1-a, 152/2-a ve 35. madde ve fıkrasında tanımlanan yakarak mala zarar vermeye teşebbüs suçundan dolayı cezalandırılması gerektiği gözetilmeden…” Y. 2. Ceza Dairesi 2020/8532 E. , 2020/4769 K.

Mala Zarar Verene Tazminat Davası

Mala zarar veren, cezasında indirim yapılması için etkin pişmanlık göstermek suretiyle mağdurun zararını karşılamış olabilir. Bu durumda mağdurun maddi zararı karşılanmış olsa bile yine de manevi zararı mevcutsa manevi tazminat davası açabileceği unutulmamalıdır.

Fail etkin pişmanlık göstermemişse, malına zarar verilen kişi hem maddi hem de manevi tazminat davası açabilir.

Ceza davasının uzlaşmayla sonlandırıldığı durumlardaysa mağdurun artık maddi veya manevi tazminat davası açma hakkı kalmamıştır. Zira uzlaşma sağlanırken yapılan anlaşma gereği mağdurun zaten istediği miktarı talep edebilme hakkı vardır.

Peki tazminat davası açma süresi ne kadardır? Öncelikle belirtelim ki, haksız fiil tazminatlarında genel olarak 2 yıllık kısa ve 10 yıllık uzun zamanaşımı süreleri söz konusudur. Yani malı zarar gören kişi, faili ve zararı öğrendikten sonra 2 yıl içinde dava açmalı ve bu süre hiçbir şekilde olay tarihinden itibaren 10 yılı geçmemelidir. Fakat haksız fiile konu eylem aynı zamanda suçsa, TCK’deki dava zamanaşımı da tazminat davalarına uygulanır. Dolayısıyla kısa zamanaşımı süresi geçmiş olsa bile mala zarar verme suçunun mağdurunun 8 yıl içinde tazminat davası açabileceğini söyleyebiliriz. Ayrıntılı bilgi için Haksız Fiil Tazminatında Zamanaşımı Süresi başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Mala zarar verme suçunun dava zamanaşımı kaç yıldır?

Suçun işlenmesinin ardından 8 yıl geçmesiyle kamu davası düşecektir.

Hapis cezası verildikten sonra adli para cezasına çevirme mümkün müdür?

Bir yıl ve altındaki hapis cezaları kural olarak adli para cezasına çevrilebilmektedir. Fakat mala zarar verme suçunun temel şeklinde bu ikisi zaten seçenek yaptırım olarak öngörüldüğünden, en başta hapis cezası verilmesi durumunda daha sonra adli para cezasına çevrilemez. Nitelikli mala zarar verme suçundaysa sonuç ceza bir yıl ve altındaysa adli para cezasına çevrilmesi mümkündür.

Mala zarar verme suçunda basit yargılama usulü uygulanabilir mi?

Mala zarar verme suçunun temel şeklinin üst sınırı 3 yıl hapsi gerektirdiğinden, basit yargılama usulü uygulanamaz.

Mala zarar verme suçundan ötürü hapse girilebilir mi?

Cezayı artıran bitelikli hal yoksa, mala zarar suçuna seçenek yaptırım olarak adli para cezası öngörülmüştür. Dolayısıyla mahkeme hapis cezası vermektense adli para cezasını yeterli bulabilir. Nitelikli mala zarar verme suçundaysa sadece sonuç cezanın bir sene veya altında olması durumunda adli para cezasına çevirim yapılabilir. Ayrıca verilen hapis cezası iki sene veya altındaysa, HAGB ya da erteleme kararı verilmiş olması halinde de sanık cezaevine girmekten kurtulacaktır. Ancak denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlenirse mala zarar verenin cezaevine girmesi mümkündür.

İletişime Geç
Whatsapp'tan Yaz
Merhaba 👋
Okuduğunuz konuyla ilgili veya başka bir konuda avukat tutmanız gerektiğini düşünüyorsanız aşağıdaki butona basarak kısaca yaşadığınız durumu anlatabilirsiniz. İstanbul içinde faaliyet göstermekteyiz.
Av. Oğuzhan Yazıcı | İstanbul