Y. 8. Hukuk Dairesi 2014/13124 E., 2015/23133 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ : Sakarya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Alacak
A.. K.. ile T.. K.. ve müşterekleri aralarındaki alacak davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nden verilen … gün ve … sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili dava dilekçesinde ve daha sonra sunulan … tarihli ıslah dilekçesi ile; davalıların … tarihinde ölen eşi …’nın, ilk eşinden çocukları olduğunu, tapuda ölü eşi adına kayıtlı … parselde kayıtlı taşınmazın yapımına, iyileştirilmesine ve korunmasına ziynetleri ve çalışmaları karşılığında edindiği gelirleri ile katkıda bulunduğunu açıklayarak 31.444,31 TL değer artış payının, yine birer adet su tankeri, tırmık, … marka römork, 1000 litrelik ilaçlama aleti, manavaoğlu 1600 marka çapalama aleti, 1500 litrelik önallar marka turbo ilaçlama aleti, 6,5 beygir brigg&stratton marka sulama motoru (sulama boruları ve hortumu ile beraber), Dolmar marka odun kesme motoru ve ot biçme makinasının ziynetlerinin bozdurularak ve tarımda çalışması karşılığı edindiği geliri ile alındığından kişisel malları olduğunu bu nedenle toplam değeri olan 12.350 TL nin, murisin ölümü tarihinde hasarlı olan troktörün de tamirinin davacı tarafından yaptırılması nedeniyle ödenen 3.200 TL alacağın davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar vekili, murisin varlıklı olduğunu tüm malların onun tarafından alındığını, hatta ilk eşi hayatta iken evin edinildiğini, kişisel malı olduğunu, zirai aletlerin de o zamanlardan beri varolduğunu, davacı, muris ile evlendikten sonra davalıların haklarını vermediğini, o zamanlardan beri davalılara ait malları dahi kullandığını, kendisinin katkısının bulunmadığını açıklayarak davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, HS 1600 model Manavoğlu marka çapalama aleti ile Önallar marka 1500 litrelik turbo ilaçlama aletinin davacıya ait olduğunun tespitine, davacının fazlaya ilişkin tüm taleplerinin reddine karar verilmesi üzerine, hüküm; davacı vekili tarafından redde ilişkin bölümleri yönünden temyiz edilmiştir.
Eşler … tarihinde evlenmişler, miras bırakan eş … … tarihinde ölmüştür. TMK’nun 225/1 maddesi uyarınca mal rejimi eşlerden birinin ölümü ile sona erer. Eşler arasında başka mal rejimi seçilmediğinden 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM’nin 170. m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği ölüm tarihine kadar (TMK’nun 225/2. m) yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK’nun 202. m). Dosya arasında yer alan mirasçılık belgesine göre davacı Ayşe murisin eşi, davalılar ise murisin ilk eşinden olan çocuklarıdır. Mirasçılık belgesine göre murisin davacı eşi …’den olma 16.09.1995 doğumlu Reyhan Kırmızı ile 28.10.2000 tarihli Sümeyye Kırmızı isimli mirasçıları da bulunmakta olup bu mirasçılar davada yer almamıştır. ./.
Dava konusu … parsel sayılı taşınmaz ahşap ev ve bahçesi niteliğinde … tarihinde satış suretiyle paylı olarak 3. kişilerle birlikte miras bırakan adına tescil edilmiştir. Önallar marka 1500 litrelik ilaçlama aleti ile Manavoğlu 1600 marka çapalama aletinin murisin ölümünden sonra davacı tarafından alındığı dosya arasında yer alan …. tarihli faturadan anlaşılmaktadır. Diğer tarım aletleri ise yapılan yerinde tespitte düzenlenen rapor ile belirlenmiştir.
1- Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına, davacı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan traktör tamirat bedelinin tahsiline ilişkin temyiz itirazının reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2- Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK’nun 33 m). Davacının davaya konu ettiği … parsel sayılı taşınmaz yönünden isteği TMK.nun 227. maddesi kapsamında mal rejiminin tasfiyesi nedeniyle “değer artış payı” cins ve sayıları belirtilen tarım aletlerine ilişkin talebi ise TMK’nun 219. maddesi uyarınca kişisel malların iade edilmemesi sebebine dayalı kaim alacak talebi niteliğindedir. Davacının değer artış payı alacağı talebi ile kişisel mallara ilişkin alacak isteği, Aile Hukuku’na ilişkin ve TMK’nun 2. kitabından kaynaklanmakta olup, davaya bakma görevi aile mahkemesi’ne aittir. 4787 sayılı Aile Mahkemeleri’nin Kuruluş Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun’un 5133 sayılı Kanunla değişik 4. maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere Aile Hukuku’ndan (TMK’nun 118-395 m) kaynaklanan bütün davaların aile mahkemesi’nde bakılacağını hükme bağlamıştır. …’da aile mahkemesi faaliyettedir. Görev, kamu düzenine ilişkin olmakla yargılamanın her aşamasında kendiliğinden gözönünde bulundurulur. Bu açıklamalar karşısında; davacının değer artış payı ve kişisel mallara ilişkin alacak talepleri hakkında HUMK’nun 114 ve 115. maddeleri uyarınca görevsizlik kararı verilmesi gerekirken; yazılı şekilde davanın esası hakkında hüküm verilmiş olması usul ve Yasa’ya aykırıdır.
3- Mal rejimi eşlerden birinin ölümü sebebiyle sonlanmış ise; dava katılma borçlusu olan ölen eşin davacı dışındaki diğer mirasçılarına karşı açılır. Mirasçılar arasında ergin olmayan ortak çocuklar varsa oluşan yarar çatışması sebebiyle kendilerine TMK’nun 426/2-345/1 hükümleri uyarınca temsil kayyımı atanarak davada temsil edilmesi gerekir. Kabule göre de; mirasbırakan …’in davada yer almayan diğer mirasçıları … ve …’ya da zorunlu dava arkadaşı olarak usul ve yasaya uygun biçimde kendilerine dava dilekçesi ve duruşma günü tebliğinin sağlanması, davaya katıldıkları ve bildirdikleri takdirde delilleri toplanmak suretiyle davaya devam edilmesi gerekir.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün (2) ve (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle … parsel sayılı taşınmaz ile tarım aletlerine ilişkin bölümü yönünden 6100 sayılı HMK’nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK’nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre bozmaya konu alacak taleplerinin esasına yönelik diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, davacı vekilinin bunlar dışında kalan diğer temyiz itirazlarının ise, yukarıda 1. bentte gösterilen sebeplerle REDDİNE, taraflarca HUMK’nun 440/1 maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 207,90 TL peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 24.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
