Gerek tehdit suçuna verilen cezanın şantaja verilenden daha az olması, gerekse de tehdidin -nitelikli hal bulunmuyorsa- uzlaşmaya tabi olmasına rağmen şantajın uzlaşmaya tabi olmaması sebebiyle, bu iki suça sebebiyet veren eylemler arasındaki farkın iyi tespit edilmiş olması büyük önem taşımaktadır. Aksi takdirde şantaj suçundan ötürü kurulan hüküm kanun yolu (istinaf-temyiz) aşamasında bozulabilecektir.
Biz bu yazımızda iki suç arasındaki farkı gösteren madde gerekçelerine ve Yargıtay kararlarına yer verdik.
Eski TCK’deki şartlı tehdit – tehdit ayrımı yeni TCK’de yer bulmamıştır. Bunun sebebi şarta bağlı olarak söylenenlerin artık şantaj suçu kapsamında değerlendirilmesi değildir. Bu iki suç da hala tehdit kapsamında değerlendirilir. Öyle ki tehdidi düzenleyen TCK’nın 106. maddesinin gerekçesinde zaten “kişi, tehdit konusu tecavüzün ileride vuku bulacağı beyanıyla korkutularak, belli bir davranışta bulunmaya zorlanmaktadır, mecbur edilmektedir…” denilerek şarta bağlı yapılan tehditlerin de zaten özel bir durum yoksa şantajı değil, tehdit suçunu oluşturacağı ifade edilmiştir.
Öğretideki görüşler ve Yargıtay da, “vücut dokunulmazlığına yönelik tehdidin hakkı olunan bir eylem niteliğinde bulunmadığı” gerekçesiyle m. 106/1 yerine m. 107’den hüküm kurulmuş ise o hükmün bozulması gerektiği görüşündedir. Zira TCK m. 107 “Hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle…” işlenir. Keza aşağıdaki kararlardan da anlaşılacağı üzere tehdidin koşula bağlı yapılması eylemi her zaman şantaja çevirmez.
- “Somut olayda, sanığın, mağdura “bu davayı geri çekeceksin, çocuğunun üstünde bomba patlamasını istemiyorsan” biçiminde sözler söylediğinin kabul edilmesi karşısında, hayata ya da vücut dokunulmazlığına yönelik tehdidinin de “yapmaya hakkı olduğu bir eylem” niteliğinde bulunmadığı, buna göre şantaj suçunun yukarıda açıklanan unsurunun gerçekleşmediği ve eylemin TCK’nın 106/1-ilk maddesine uyan tehdit suçunu oluşturduğu gözetilmeden, yasal olmayan gerekçe ile şantaj suçundan mahkumiyet hükmü kurulması,” Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2014/33520 E., 2018/20175 K.
- “Somut olayda sanığın, kendisiyle görüşmek istemeyen mağdura “görüşmezsen seni öldürürüm” dediğinin kabul edilmesi karşısında, sanığın mağduru zorladığı hususların neler olduğu açıklanmadan, vücut dokunulmazlığına yönelik tehdidinin de yapmaya hakkı olduğu bir eylem niteliğinde bulunmadığı, buna göre şantaj suçunun yukarıda açıklanan unsurunun gerçekleşmediği ve eylemin kül halinde TCK’nın 106/1-ilk maddesine uyan tehdit suçunu oluşturup oluşturmadığı değerlendirilmeden yasal olmayan gerekçe ile şantaj suçundan mahkumiyet hükmü kurulması, Kanuna aykırı ve sanık …’ın temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden, tebliğnameye kısmen aykırı olarak HÜKMÜN BOZULMASINA,” Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2019/5989 E., 2021/28441 K.
- “Somut olayda sanığın, kendisinden şikayetçi olan müştekiye şikayetinden vazgeçmesi için “hakkımdaki şikayeti geri al, geri almazsan biz seni öldürürüz sen insan mısın adam mısın biz adamın a…. koruz, biz mafyayız” ve “sizin işiniz bitti, siz nereye şikayet ederseniz edin, biz sizi arayıp bulacağız, biz sizi bulduğumuz zamanda öldüreceğiz, bu işin sonunu bırakmayacağız, sizinle devamlı uğraşacağız, biz kimseden korkmuyoruz ” şeklinde sözler söylediğinin iddia ve kabulü karşısında, sanığın mağduru zorladığı hususların neler olduğu açıklanmadan, vücut dokunulmazlığına yönelik tehdidinin de yapmaya hakkı olduğu bir eylem niteliğinde bulunmadığı, buna göre şantaj suçunun yukarıda açıklanan unsurunun gerçekleşmediği ve eylemin TCK’nın 106/1-ilk, 43. maddesine uyan tehdit suçunu oluşturup oluşturmadığı değerlendirilmeden yasal olmayan gerekçe ile şantaj suçundan mahkumiyet hükmü kurulması,” Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2016/11743 E., 2020/12189 K.
- “Somut olayda sanığın, kendisinden şikayetçi olan müştekiye şikayetinden vazgeçmesi için “aradan çekil, ayağını denk al, çekilmezsen sonunu iyi görmüyorum, seni öldürürüm” dediğinin kabul edilmesi karşısında, sanığın mağduru zorladığı hususların neler olduğu açıklanmadan, vücut dokunulmazlığına yönelik tehdidinin de yapmaya hakkı olduğu bir eylem niteliğinde bulunmadığı, buna göre şantaj suçunun yukarıda açıklanan unsurunun gerçekleşmediği ve eylemin kül halinde TCK’nın 106/1-ilk maddesine uyan tehdit suçunu oluşturup oluşturmadığı değerlendirilmeden yasal olmayan gerekçe ile şantaj suçundan mahkumiyet hükmü kurulması,” Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2016/10423 E., 2020/9740 K.
- “Somut olayda, sanığın mağdurun telefonunu arayarak “bu parayı alamazsınız , senedi icradan çekeceksiniz, çekmezsen seni öldürürüm” dediğinin kabul edilmesi karşısında, hayata ya da vücut dokunulmazlığına yönelik tehdidinin “yapmaya hakkı olduğu bir eylem” niteliğinde bulunmadığı, buna göre şantaj suçunun yukarıda açıklanan unsurunun gerçekleşmediği ve eylemin TCK’nın 106/1-ilk maddesine uyan tehdit suçunu oluşturduğu gözetilmeden, yasal olmayan gerekçe ile şantaj suçundan mahkumiyet hükmü kurulması,” Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2014/43614 E., 2019/1833 K.
