Eşlerden birisi yurtdışında olsa bile, Türkiye\’de görülen boşanma davalarında davacı veya davalı sıfatına sahip olmaları mümkündür. Ancak yurtdışındayken dava açmak veya kendilerine açılan davayı takip etmek için bulundukları yere en yakın konsolosluktan dava vekaletnamesi çıkartmaları gerekmektedir.
Konsolosluktan vekaletname çıkarttıktan sonra bunun bir resminin avukata gönderilmesi gerekir. Sonrasında Türkiye\’deki boşanma avukatı yetkili mahkemeyi belirleyip davayı açabilecektir.
Genel yetkili mahkeme davalı eşin dava tarihindeki yerleşim yerindeki mahkemedir. Davalının yerleşim yeri yurtdışındaysa, Türkiye’deki mutad meskeninin bulunduğu yer mahkemesinde de boşanma davası açılabilir. Boşanma davalarında kanun koyucu ayrıca ek bir yetki kuralı da düzenlemiştir. Buna göre taraflardan birinin boşanma davası tarihindeki yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesi de yetkilidir.
Ayrıca MÖHUK\’ta yer alan ek bi yetki kuralına göre, Türk vatandaşlarının şahsi hallerine (kişiler hukuku, aile hukuku) ilişkin davalar yabancı ülke mahkemelerinde açılmamışsa veya açılamamışsa, Türkiye\’de yer itibariyle yetkili mahkeme bulunamaması halinde kişinin Türkiye\’de sakin olduğu yerde, yoksa son yerleşim yerinde, bu da yoksa İstanbul, İzmir, Ankara mahkemelerinden birinde açılır. 2006 yılında yürürlüğe giren Nüfus Hizmetleri Kanunu\’ndan evvel Yargıtay, nüfus siciline kayıtlı olunan yeri ikamet yeri olarak kabul etmekteydi. Fakat artık bu yönde bir kabul uygulamada yer almamaktadır.
Boşanma davasında kesin yetkili mahkeme söz konusu değildir. Dolayısıyla ilk itiraz niteliğinde bir yetki itirazı bulunmazsa, kanun koyucunun öngörmediği bir yerde açılan boşanma davası dahi görülmeye devam edilir:
| \”…Boşanma davalarında yetki kesin olmayıp mahkemece kendiliğinden yetki hususunun değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu hali ile eldeki dava açısından mahkemenin yetkili olduğu gözetilerek işin esasına girilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir…\” Yargıtay 2. HD., 2015/14994 E., 2016/6131 K. |
